مرتضی قربانی - کارشناس ارشد مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور
جواد قربانی - کارشناس ارشد مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

معماری بومی در طول زمان بر اساس پیشینه محیطی، فرهنگی، فناوری و تاریخی که در آن وجود داشته تکامل یافته است. اقلیم بیانگر تاثیر متقابل عناصر و عواملی چون تابش آفتاب، دما و رطوبت هوا، وزش باد و میزان بارندگی می باشد که بر معماری بنا، آسایش و رفاه انسان تاثیر گذاشته و نتیجه این تاثیرات، باعث تغییر در فرم، سازماندهی فضاها و تناسبات حاکم بر فضاهای داخلی کلیه ساختمان ها و سازه ها شده است. معماری مناطق معتدل و مرطوب شمال ایران یکی از نمونه های موفق معماری بومی است. آنچنان با ظرافت با طبیعت درآمیخته است که گویی جزیی از بستر و محیط طبیعی است. این درآمیختگی با بستر و توجه به قابلیتها و محدودیت های آن باعث همسو شدن معماری بومی و معماری پایدار شده است. چنان که تمیز نمودن آنها از هم بسیار دشوار می نماید. تعاملات صورت گرفته بین انسان با طبیعت در این مناطق موجب شده است الگوهایی خاص در معماری به وجود آید که می توان آن را معماری بومی یا معماری سازگار با اقلیم آن منطقه نامید. در این نوشتار با توجه به ویژگی های معماری بومی مورد مطالعه (مناطق معتدل و مرطوب شمال ایران) به بررسی معماری همساز با اقلیم در این مناطق پرداخته می شود. در نهایت عناصر اقلیمی تاثیرگذار در معماری، ویژگی ها و ساختار فضایی آن تحلیل می گردد. بیان میکند، شرایط اقلیمی و ویژگی های معماری مناطق معتدل و مرطوب ایران در جهت هماهنگی با اقلیم و یا فایق آمدن بر شرایط سخت محیطی است.

اقلیم، معماری بومی، معتدل و مرطوب