مقایسه کارایی ایزوله بومی سه گونه از نماتدهای بیمارگر حشرات در کنترل بیولوژیک لاروهای مینوز گوجه فرنگی، Lep.: Gelechiidae ؛ Meyrick ؛ Tuta absoluta خارج از تونل لاروی

شبپره مینوز برگ گوجه فرنگی، (Lep.: Gelechiidae) Tuta absoluta (Meyrick) یکی از مهمترین آفات گوجه فرنگی است که میتواند به عنوان یک تهدید جدی برای تولید گوجه فرنگی ایران محسوب شود. یکی از ابزارهای اصلی مدیریت این آفت استفاده از حشرهکشهای شیمیایی میباشد، ولی اتکای بیش از حد به استفاده از این ترکیبات به سرعت منجر به بروز مقاومت آفت نسبت به آنها شده است. هدف از انجام این آزمایشات بررسی و مقایسه کارآیی ایزوله بومی سه گونه از نماتدهای بیمارگر حشرات Steinernema feltiae ؛ S. carpocapsae و Heterorhabditis bacteriophora برعلیه مرحله لاروی مینوز گوجه فرنگی (بیرون از تونل لاروی) در غلظتها و زمانهای مختلف، تحت شرایط آزمایشگاهی بود. آزمایشها در دمای 2 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام گرفت. هر سه گونه نماتد روی لارو سن آخر پروانه مومخوار زنبور عسل Galleria mellonella L. پرورش یافتند. در طی این بررسی، واکنش لاروهای مینوز گوجهفرنگی در دمای 25 درجه سلسیوس و با استفاده از غلظتهای 0 ، ، 50 ، 100 ، 200 و 400 لارو سن سوم مرحله آلوده کننده در هر میلیلیتر آب مقطر IJ/ml در داخل پتری دیشهای 9 سانتیمتری حاوی کاغذ صافی آغشته به 1 میلیلیتر سوسپانسیون از هر گونه نماتد انجام گرفت. حداکثر مرگ و میر ایجاد شده توسط S. feltiae ؛ S. carpocapsae و H. bacteriophora روی آفت مذکور در غلظت 400 IJ/ml و بعد از 96 ساعت، 100 % بود. نتایج تجزیه واریانس اثر سطوح IJ و ET بر درصد مرگ و میر لاروهای آفت در تیمارهای مختلف نشان داد که سطوح جمعیت نماتد و مدت زمان در معرضبودن و اثر متقابل IJ در ET ، تاثیر معنیداری بر مرگ و میر داشتند، با افزایش سطوح جمعیت نماتد و زمان در معرضبودن تلفات لاروهای آفت نیز افزایش یافت. بر اساس تجزیه پروبیت، میزان LC50 برای سه گونه نماتد S. feltiae ؛ S. carpocapsae و H. bacteriophora به ترتیب 156/002 ، 225/13 و 317/66 لارو سن سوم در میلی لیتر برای لارو سن دوم آفت خارج از تونل لاروی بود. به این ترتیب گونه S. feltiae گونه برتر بوده و میتوان جهت بررسیهای تکمیلی بعدی در شناسایی عوامل موثر کنترل زیستی آفت پیشنهاد گردد.

Keywords:

, Heterorhabditis bacteriophora , Steinernema carpocapsae , Steinernema feltiae , مینوز گوجه فرنگی , کنترل بیولوژیک