علیرضا ژاله - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
حمیدرضا قدیریان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
جواد اکبردوست - استادیار دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

بررسی شکست توده های سنگی و تعیین مقاومت در برابر شکست آنها یکی از مسایل مهم مهندسین نفت می باشید مطالعه رفتار شکست سنگ ها با هندسه های مختلف، در مقابل انواع حالت های بارگذاری، در اکثر حوزه های مهندسی حایز اهمیت میباشد با شناخت نحوه رفتار توده های سنگی در مقابل رشد ترک، میتوان شرایط تخریب و یا عدم تخریب سنگ ها را در حوزه های عملی پیش بینی کرد در زمینه ژیومکانیک، اهمیت این موضوع از دو جنبه تخریب آسانتر صخره ها و بسترهای سنگی برای استخراج آسانتر و اقتصادی تر نفت و نیز جلوگیری از شکست توده های سنگی و به تبع آن جلوگیری از خسارات ناشی از تخریب نظیر فروریزی و نشت چاه های نفت، تخریب سازه های بتونی و غیره می باشید بنا به دلایل مختلفی همچون شرایط آب و هوایی و عملیات حفاری ممکن است در توده های سنگی شیارهایی با شکل های مختلف ایجاد شود شیار V شکل نوک تیز یکی از انواع شیارها میباشد که باعث ایجاد تمرکز شدید تنش در توده های سنگی شده و شرایط شکست آنها را بحرانی تر میکند بنابراین لازم است تا افت بارپذیری توده های سنگی با شیار V شکل مورد توجهمهندسین نفت قرار گیرد در این مقاله، به بررسی شکست قطعات سنگی که توسط شیار V شکل ضعیف شده اند، بصورت آزمایشگاهی و تحلیلی پرداخته میشود به منظور بررسی آزمایشگاهی میزان افت بارپذیری قطعات سنگی، از قطعات دیسکی شکل با شیار V شکل در مرکز آن استفاده می شود سپس سعی میشود تا بار شکست این قطعات توسط یکی از معیارهای مکانیک شکست به نام بیشینه تنش محیطی تخمین زده شود نتایج ارزیابی ها نشان می دهد که معیار شکست مورد استفاده میتواند تخمین مناسبی برای بار شکست داشته باشد.

شکست توده های سنگی، شیار V شکل، مکانیک شکست، معیار بیشینه تنش محیطی