عاطفه صداقتی - عضو هیات علمی دانشگاه بجنورد، گروه مهندسی شهرسازی

شهر بزرگترین نماد تمدن بشری، آبادی است که روح اجتماع در آن دمیده شده است و از آن هویت می گیرد. برای شناخت هویت یک شهر میباید مولفههای سازنده شخصیت آن را شناخت؛ این مولفههامیتواند از طریق سه محیط طبیعی مصنوع و انسانی از همدیگر تفکیک گردند. هر گونه دگرگونی در این مولفه ها عامل تحول در هویت وی نیز خواهند شد. در چند دهه اخیر اغلب شهرها با سرعت زیادیگسترش یافته ازجمله تحولات پرشتاب شهر بجنورد پس از مرکز استان شدن آن از سال 1383 ، افزایش جمعیت شهر، تغییرات ارزش زمین، ساخت و سازهای ناهماهنگ و اعمال نظر قدرتهای سیاسی در هردوره، تاثیرات فراوان و گاه مخربی را بر شهر داشته است. در اختیار گرفتن بافت قدیم توسط روستاییان مهاجر سبب گردیده است که شهر کهن از زیستن بازماند و فرسودگی، از هم پاشیدگی کالبدی و بی نظمیدر قلب تپنده دیرین شهر لانه گزیند. تمامی این عوامل منجر به آن شده که شهر بجنورد رنگ تعلق به خود نگیرد و گاهی نیز شنیده می شود که هویت ندارد که این مسیله در صورت صحت داشتن، ناپایداریشهر را بدنبال خواهد داشت. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع مطالعات پیمایشی خواهد بود. بدین منظور از تکنیکSWOTو ماتریس دستیابی به اهدافGAM بهره برده خواهد شد تا ضمن امکان شناخت و توصیف دقیق از وضعیت مسیله در شهر بجنورد، تحلیل مناسب و کاربردی، صورت پذیرد. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه در سطح ساکنین قدیمی شهر و مسیولین شهر و مطالعاتاسنادی بهره برده شده است. بعلاوه از روش توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر نشانهشناسی مکان استفاده شده است. در این تحلیلها مکان کنشی، شوشی، روایی و برش یا تکثیر فضاها به مکانها بررسی شده است. در خاتمه، راهکارهای ارتقای هویت شهر، ارایه شده است.

هویت، نشانه شناسی، مکان کنشی، مکان روایی، مکان شوشی، برش فضا، بجنورد