رسول صمدزاده - گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران
حسن قربانلو - گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران

اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم را می توان آغازگر موج جدیدی در طراحی معماری و شهری؛ استفاده ی کاربردی از بام یا بالکن به عنوان فضای قابل استفاده و کاربردی دانست. آغاز این موج ریشه در تغییرات کیفی داشت که شهر های بزرگ به دلیل ازدیاد جمعیت، بالا رفتن نرخزمین های شهری و کمبود فضای باز شهری خصوصا در مراکز شهر های بزرگ درگیر آن بودند. از دهه شصت میلادی، با مورد توجه قرار گرفتنکیفیت محیط زیست در بافت شهری و تهدید های زیست محیطی درشهرها ی بزرگ از قبیل آلودگی هوا، ظهور پدیده ی جزیره ی گرمایی شهری، بحران انرژی و غیره ، سبز کردن بام ها، این بار به دلیل مزایای زیست محیطی شان و به عنوان راه حل اکولوژیک مورد توجه قرار گرفت.با تمام مزایای گسترده ی زیست محیطی بام های سبز، بالا بودن هزینه های اجرایی نصب و راه اندازی، آبیاری وحفظ و نگه داری از فضای سبزاین گونه بام ها، و در یک کلام مسایل اقتصادی مانع از آن است که این فناوری نوین جایگاه شایسته ی خود را در شهرهای پایدار معاصر پیداکند. قرن گذشته بام ها به دلیل منافع کاربردی شان و این روز ها به دلیل منافع زیست محیطی شان سبز می شوند. پس با توجه به اهمیت موضوع این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس اسناد و مطالعات کتابخانه ای تهیه شده است و هدف از آن بررسی و ارزیابی سامانهبام سبز مدیریت شهری در ارتقاء کیفیت محیط زیست شهری با تاکید بر کلان شهرهای ایران می باشد. برای رسیدن به این هدف به بررسیمبانی نظری پژوهش و مزایا و معایب آن در شهرها پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان می دهد مزایای زیست محیطی بام سبز مورد توافق اکثر محققین است، باتوجه به قرار گرفتن کیفیت محیط زیست در بافت شهری و تهدید های زیست محیطی در شهرهای بزرگ از قبیل آلودگی هوا، ظهور پدیده جزیره گرمایی شهری، بحران انرژی و غیره، باید سبز کردن بام ها، به دلیل مزایای زیست محیطی شان و به عنوان راه حل اکولوژیکدر برنامه ریزی فضای کالبدی شهری مورد توجه اساسی قرار گیرد. همچنین با تمام مزایای گسترده زیست محیطی بام های سبز، بالا بودنهزینه های اجرایی نصب و راه اندازی، آبیاری وحفظ و نگه داری از فضای سبز این گونه بام ها، و در یک کلام مسایل اقتصادی مانع از آن است که این فناوری نوین جایگاه شایسته خود را در شهرهای پایدار معاصر پیدا کند.

راهبردهای زیست محیطی، برنامه ریزی فضایی و کالبدی شهری، بام سبز، کلانشهر تهران