علی رحمانپور - مربی گروه معماری دانشگاه زنجان

به نظر می رسد که نور از رساترین بخشهای پیام خفته در خاطر بشر نشات می گیرد، که همگان اینگونه در پرتو اش رهرواند و جمعی از خیرگیش گمراه. قوم آریایی، به طور خاص ملت ایران هم که در منظر بحث ماست، اینگونه که ازشواهد امر پیداست از اقوامی است که نور مداری اش سبب ساز سرگشتگی های بسیار بوده است. فرهنگ ایرانی تمایل شدیدی به جدا سازی قاطع میان بد و خوب در دو رسته روشنایی ها و تاریکی ها داشته است و این گرایش فرهنگی راهمواره در هم آیینهای صواب و ناصواب خود حفظ کرده و گاه حتی در اجرای آن به افراط رفته است. پس از ورود اسلاماین موضوع در بستر تفکرات اسلامی رویکرد دیگری به خود گرفت. در این بین نور و ظلمت که با قدرت در معانی نمادین اسلامی هم حاضر هستند، به ذایقه دوگانه پسند ایرانی سخت خوش آمده است. توجه به حضور مادی و معنوی نورو بهره مندی از کیفیات آن در معماری مختلف این سرزمین بخصوص در معماری مساجد نشان از اوج توجه و بهره مندی از این مساله را دارد. این مقاله نگاهی اجمالی به این حضور دارد

نور، فضای عبادت، حضور، ظلمت