علیرضا سلیمانی - استادیار دانشگاه پیام نور ارومیه
سیدامیر صادقی - دانشجوی کارشناسی مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور ارومیه
احمد شیخ احمدی - کارشناس شهرسازی

به موازات توسعه و افزایش جمعیت شهرهای بزرگ و ظهور مسایل گوناگون و پیچیده اجتماعی– اقتصادی برنامهریزی شهری به ابعاد تازهای دست یافته و باعث تحلیل دقیق شرایط سیاسی و اجتماعی در قلمرو جغرافیای شهری شده است.مطالعه محلات به لحاظ سطح توسعهیافتگی و شناسایی نقاط محروم به منظور برنامهریزی اصولی و ارایه راهبردهای صحیح و اجرایی با هدف حرکت به سمت توسعه و پیشرفت متعادل ضرورتی اجتناب ناپذیر به شمار میآید. مقاله حاضر، ضمنمروری گذرا بر ادبیات نظری توسعه و بافتفرسوده و با به کارگیری شاخصهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی، با استفاده ازتکنیک تاپسیس به ارزیابی سطوح برخورداری و تعیین میزان نابرابری موجود میان محلات بافت تاریخدار شهر ارومیه و شناسایی محلات دارای اولویت از لحاظ اختصاص امکانات و خدمات میپردازد. این تحقیق با توجه به روش کار از ماهیتی توصیفی- تحلیلی برخوردار است. نتایج یافتههای پژوهش حاکی از آن است که محله راهنمایی با شاخص اولویت0/8دارای رتبه نخست به لحاظ میزان توسعهیافتگی بوده است. همچنین محله مفتح با شاخص اولویت0/1 در پایینترین رتبه بین ده محله جای گرفته است. برابر تحلیل صورت گرفته از نتایج spssمحلات بافت فرسوده ارومیه در سه سطح برخوردار، نیمه برخوردار و فروبرخوردار )محروم( جای گرفتهاند و در نهایت با بهرهگیری از نرمافزارArc Gisنقشه سطوح برخورداری محلات ترسیم گردیده است. نتیجه نشان میدهد محله مفتح در پایینترین سطح برخورداری جایگرفته و اولین اولویت توسعه را به خود اختصاص داده است. دومین سطح شامل محلات مهدیالقدم و دادگستری است و سطح دوم توسعه محلات را در بر میگیرد، سطح یک، هفت محله دیگر را در بر میگیرد که آخرین اولویت توسعه را در بر دارد.

توسعه، سطحبندی محلات ، ساماندهی، تکنیک تاپسیس، ارومیه