سید علی سجادی - دانشیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی گناباد
امین زارعی - مربی، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی گناباد
محدثه اله دادی - کارشناس بهداشت محیط، مرکز بهداشت معاونت بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی گناباد
مهدی قاسمی - مربی، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی گناباد

مقدمه:امروزه پدیده آلودگی هوا به دلیل طیف گسترده آلاینده های موثر در آن از مهمترین مشکلات زیست محیطی به شمار می آید که سلامت انسان را تهدید می کند. در این میان ذرات معلق هوا( TSP ، PM10 ، PM2.5 و PM1 ) از علل اصلی آلودگی هوا به حساب می آیند چرا که به واسطه مطالعات اپیدمیولوژی صورت گرفته در قرن اخیر وجود ارتباط بین ذرات معلق هوا و بیماری های قلبی عروقی و تنفسی به اثبات رسیده است. - مواد و روشها:در این مطالعه که به مدت 12 ماه به طول انجامید در سه نقطه از شهر گناباد و در چهار روز مختلف در ماه نمونه گیری جهت اندازه گیری غلظت ذرات معلق هوا TSP ، PM10 ، PM2.5 و PM1 با استفاده از دستگاه Haz Dust کمپانی SKC و نمونه بردار High volume کمپانی Tecora انجام گرفت. در پایان پس از گردآوری داده ها با استفاده از نرم افزار اکسل و آزمون آماری پیرسن نرم افزار SPSS تحلیل های مورد نظر انجام پذیرفت.یافته ها: در طول دوره نمونه گیری از نظر آلاینده های TSP ، PM10 ، PM2.5 و PM1 ، خرداد ماه 93 به ترتیب با میانگین 75 / 282 ، 75 / 226 ، 87 و 74 / 30 میکروگرم بر متر مکعب به عنوان آلوده ترین ماه و بهمن ماه 92 به ترتیب با میانگین 78 ، 25 / 67 ، 25 / 32 و 5 / 13 به عنوان پاک ترین ماه گزارش شد. همچنین بررسی ارتباط بین متغییرهای محیطی)دما و رطوبت هوا( و غلظت ذرات معلق نشان داد که ارتباط معناداری بین غلظت ذرات معلق با درجه حرارت محیط و رطوبت هوا وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که غلظت ذرات TSP ، PM10 و PM2.5 در فصول بهار و تابستان از مقادیر استاندارد تجاوز نموده که این امر می تواند باعث آسیب به سلامتی مردم و کاهش بهره وری گردد.

آلودگی هوا ، ذرات معلق ، PM10 ، PM2.5 ، گناباد