جایگاه عناصر نورپردازی در فضاهای عمومی و معماری سنتی ایران

نور به سبب ایفای نقش چند سویه اش شامل پدیدار ساختن، تعریف ساختار کالبدی- فضایی، قابل بهره برداری کردن فضا و نیز کیفیت بخشی به مکان، یکی از بنیادی ترین، عناصر سازنده و غیر ساختار فضاهای عمومی به شمار آمده که وجود و حیات معماری بنا به آن بستگی دارد. نور در پایین ترین مرتبه سبب پیدایی فیزیکی اثر شده و در گامی پیش تر کارایی شکلی، فعالیتی و محیطی را به اثر می بخشد و در حالت مطلوب می تواند تبیین همه جانبه حقیقت زندگی منوط به اثر را که به معنا تعبیر می شود، ممکن می کند. کوشش برای چگونگی به کارگیری نور، روش های پیدایی حضور نور در فضای عمومی و شیوه های تبیین معمارانه آن در طول معماری و شهرسازی چند هزارساله ایرانی، موجب مطرح گردیدن هرچه بیشتر این آثار گردیده است. در این تحقیق به شیوه های حضور نور و عناصری که بیشترین نقش را در این حضور کیفی داشته اند پرداخته شده است.در مسیر دست یافتن به پرسش های پیش رو توسط روش تحقیقی در ابتدا به سوی تحلیل مبانی نظری نور و بحث نور در قلمرو فضاهای عمومی، معماری و شهرسازی رفته، سپس نقش عناصر نورپرداز و تقسیم بندی هایی که از این عناصر در منابع متفاوت ذکر گردیده است را بیان کرده و تقسیم بندی پیشنهادی نگارنده بیان گردیده است؛ که این تقسیم بندی شامل عناصر نورپرداز دیواری، سقفی و آرایه های تزیینی در معماری می باشد. پس از بررسی هر یک از عناصر نورپرداز در باب افزایش کیفیت فضاهای عمومی و نمونه های کاربردی آن ها در معماری فضاهای عمومی متفاوت، در انتها خلاصه ای از تحقیق طی جدولی بیان گردیده است.

Keywords:

عناصر نورپرداز , معماری ایرانی , فضاهای عمومی , نور طبیعی