زیبا لطیفیان - کارشناس ارشد مامایی عضو هیات علمی دانشکده پرستاری مامایی، واحدبروجرد،دانشگاه آزاد اسلامی ، بروجرد،ایران
معصومه بنیادی - کارشناس مامایی ،بیمارستان امام صادق،دانشگاه علوم پزشکی لرستان،ایران
اعظم جعفری - کارشناس ارشد مامایی عضو هیات علمی دانشکده پرستاری مامایی ،واحدبروجرد،دانشگاه آزاد اسلامی ، بروجرد،ایران

مقدمه: انجام زایمان یکی از حساسترین ومهمترین خدمات نظام بهداشتی تمام جوامع است.در طرح تحول نظام سلامت ،ترویج زایمان طبیعی با هدف کلی ارتقاء شاخص های سلامت مادران ونوزادان از طریق کاهش سزارین دنبال میشود.بر اساس این برنامه کلیه بیمارستانهای کشور ملزم به کاهش سزارین هر سه ماه به میزان 5.2 درصد پایه شدند طوریکه در پایان سال اول به میزان 10درصد پایه کاهش یابد.مواد وروش ها: این مقاله به منظور بررسی نتایج اجرای دستورالعمل برنامه ترویج زایمان طبیعی وارزیابی نظام تحول سلامت در یکی ازبیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی لرستان انجام گردید.میزان زایمان به تفکیک نوع زایمان وشاخص های مرگ ومیر مادر ونوزاد از اطلاعات سامانه ثبت اطلاعات مادر ونوزاد وپروندهای بیماران از فروردین 1392 تا فروردین 1395 استخراج گردیدنتایج: براساس امار بدست امده،میزان سزارین در این مرکز در سال 1392 برابر 5.38 درصد ودر سالهای 1393و1394بترتیب 4.34و 4.36 درصد(میانگین 4.35(بود که کاهش5.2 درصد پایه در هر سه ماهه را داشت .شاخص مرگ ومیرنوزادی از 9.5 درصد در سال 92 به ترتیب4.2 و3.3درصد در سال 93و94کاهش یافت.همچنین مداخلات زایمانی(اپیزیوتومی از 8.38درصد به 37 درصد،القای لیبر از 9.46 به 6.27 درصد)کاهش یافت.بررسی علل سزارین نشان داد که 90درصد سزارینها به علت دیستوشی وزجر جنین همراه با القای زایمان بوده استنتیجه گیری :میزان سزارین در سال اول طرح نسبت به میانگین سال قبل 10درصد پایه کاهش داشته است .نتایج مطالعه نشاندهنده موفقیت امیز بودن برنامه در این بیمارستان می باشد.علاوه بر اینکه شاخصهای سلامت مادران ونوزادان نیز ارتقاء یافته است.این در حالی است که علیرغم روند کاهش سزارین در کل کشور ،سایر بیمارستانها در این برنامه موفق نبوده اند لذا با توجه به این نتایج پیشنهاد میشود که راهکارهای بکار گرفته شده دراین مرکز بررسی وجهت دستیابی به اهداف برنامه تحول نظام سلامت در سایر بیمارستانها اجرایی شود.

برنامه ترویج زایمان طبیعی، تحول نظام سلامت، سلامت مادر ونوزاد