دانیال محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهیدصدوقی یزد

زمینه و هدف: ریزگردهای ورودی به جنوب غرب ایران و به خصوص استان خوزستان در سال های اخیر به عنوان مهم ترین حادثه طبیعی اقلیم این مناطق را تحت تاثیر قرار داده است، مطالعات نشان داده است ریزگردها در تشدید و وقوع بیماری های تنفسی و ریوی نقش مخرب دارند. هدف مطالعه، بیان راهکارهای کنترلی در جهت کاهش و حذف این عواملمخرب می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی – کاربردی مناطق بیابانی و شن زارهای خطرناک شناسایی و بر اساس درجه خطر اولویت بندی گردید. خاک و نوع پوشش گیاهی مطلوب برای هر منطقه تعیین و نحوه آبرسانی به مناطق جهت کاشتپوشش گیاهی مطالعه شد. روی نرم افزار شبیه سازی انجام گرفت و میزان کارایی هر روش ارزیابی شد. یافته ها: ریزگردها در بروز و تشدید بیماری های تنفسی و ریوی نقش مخرب دارند و سبب آسیب به بافت ریه میگردند. با توجه به بیابانی بودن منطقه جنوب غرب ایران به ترتیب کاشت پوشش گیاهی قیچ، طاق، زیتون و نخیل در اولویت قرار گرفت. ساخت حصار سد مانند در نقاط پر خطر و ورودی شهرها از اولویت های قابل اجرا می باشد. حصار به عنوان یک سد خاکی جهت آب گیری و استفاده های عمرانی و کشاورزی می تواند مورد بهره برداری مطلوب قرار گیرد.نتیجه گیری: کاشت پوشش گیاهی در مناطق پر خطر در کاهش حجم ورودی ریزگردها موثر بوده و می تواند در کنترل و کاهش این عوامل زیان آور موثر باشد. مناسب ترین پوشش گیاهی برای منطقه جنوب غرب ایران در مواجهه با ریزگردها قیچ و طاق می باشد.

ریزگرد، پوشش گیاهی، بیماری های تنفسی