بررسی میزان شیوع علایم و آسیب های تنفسی و ارتباط آن با تراکم گردو غبارات قند در منطقه تنفسی کارگران در یک صنعت تولید قند

زمینه و هدف: مواجهه کارکنان با اثرات هوای آلوده به ذرات کربوهیدرات و مقادیر نسبتا زیادی شکر در صنعت قند،موجب ایجاد خطرات سامتی از جمله بیماری های تنفسی و صدمه به پوست و اثرات بی شمار دیگری بر روی سایر ارگان های بدن می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی میزان شیوع علایم و آسیب های تنفسی و ارتباط آن با تراکم گردوغبارات قند در منطقه تنفسی کارگران در یک صنعت تولید قند و در نهایت ارایه پیشنهاداتی جهت کاهش و کنترل مواجهه افراد با گردوغبارات می باشد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه مورد - شاهدی می باشد که در طی مدت 6 ماه در سال 1395 در یک کارخانهقند تبریز انجام گرفت. جمعیت هدف کارکنان بخش های تولید حبه قند درشت، ریز و بسته بندی قند و واحد بسته بندی تافی و کارامل بود. این مطالعه از 3 مرحله تشکیل شده بود. مرحله اول نمونه برداری به منظور تعیین میزان مواجههافراد با گرد و غبارات قند و مرحله دوم استخراج داده های اسپیرومتری افراد از پرونده پزشکی جهت تعیین عملکرد ریوی افراد و مرحله سوم بررسی علایم تنفسی با استفاده از پرسشنامه علایم تنفسی انجام گرفت. داده ها پس از جمع آوری بااستفاده از نرم افزار SPSS version 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و شاخص های آماری توصیفی و تحلیلی مربوطهاستخراج گردید. یافته ها: جمعیت مورد مطالعه 120 نفر از کارکنان شاغل در یک کارخانه قند تبریز بودند. نتایج اسپیرومتری افراد نشان دادند که اکثر داده های FVC گروه آزمون کمتر از حد قابل قبول ) 80 %( بودند، در پارامتر FEV1 تقریبا درصدهایبالاتر و کمتر از 80 % مساوی بودند. نزدیک به نیمی از داده های پارامتر FVC/FEV1 در وضعیت متوسط مابین 70 - 80 % بودند. نتایج نشان داد که در گروه آزمون 53 نفر مبتا به هیچ گونه بیماری خاصی نبوده و تنها 3 نفر مبتا بهبرونشیت مزمن بودند. در گروه آزمون بیشترین علایم یافت شده به ترتیب علایم مرتبط با تنگی نفس، سرفه خلط دارو خس خس سینه و کمترین علایم در ارتباط با تنگی نفس هنگام راه رفتن در مکان عمومی بود. نتایج آزمون رگرسیوننشان داد که نتایج پارامترهای اسپیرومتری و اثر مواجهه با مقادیر گرد و غبار قند در گروه آزمون معنی دار بود. متغیرهایی دموگرافیکی چون سن، تاهل و تحصیات در گروه آزمون بر روی مواجهه فرد و افزایش علایم تنفسی تاثیر گذار خواهند بود. همچنین علایمی تنفسی چون تنگی نفس، تنگی نفس هنگام راه رفتن سریع یا بالا رفتن از تپه، سرفه های خلطدار و خس خس سینه در گروه آزمون معنی دار بود. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که نتایج اسپیرومتری و علایم تنفسی کارکنان می تواند در ارتباط با تنفس گرد و غبار قند در کارخانه باشد. از این رو توجه به پارامترهای اسپیرومتری و علایم تنفسی می تواند به عنوان شناساگر یک ریسک صنعتی قلمداد شده و به صورت دوره ای مورد پایش و ارزیابی قرار گیرد.

Keywords:

علایم تنفسی , اسپیرومتری , گردو غبار قند