امین رستمی - مربی، گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

نیتروژن یا ازت یکی از اصلی ترین و مهمترین عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان زراعی می باشد. این عنصر در ساخت اسیدهای آمینه و پروتیین ها نقش اساسی دارد و از اجزای کلروفیل در گیاهان است؛ کمبود آن باعث از بین رفتن رنگ سبز گیاهان و کاهش رشد را به همراه خواهد داشت. از آنجا که نیتروژن نقشی چشمگیر در تولید فرآورده های کشاورزی مناطق خشک و نیمه خشک ایفا می نماید. انتخاب نوع و مقدار مناسب کودهای حاوی این عنصر برای تولید اپتیمم محصول الزامی است. عنصر نیتروژن بیشتر از سایر مواد غذایی در تغذیه گیاه مصرف می شود و همواره بایستی در دوره رشد گیاه به صورت تدریجی مصرف شود. مقداری از آن قبل از کشت برای شروع رشد گیاه و بقیه تا حد مجاز در طول دوره بهره برداری استفاده می گردد. نیاز گیاهان به ازت زیاد است از نشاء شروع می شود و در گلدهی و میوه دهی به اوج خود می رسد. از تاثیرات ازت بر روی گیاه می توان به موارد زیر اشاره داشت: تولید و ازدیاد مواد نشاسته ای، رشد سبزینه ای و ازدیاد قسمت های سبز گیاه مانند برگ، تامین رشد و نمو سریع شاخ و برگ، بالا بردن عملکرد و درشت شدن محصول. این پژوهش در راستای توسعه علوم، به روش کتابخانه ای به بررسی تاثیر استفاده از سطوح مختلف نیتروژن خصوصا بر عملکرد دانه وروغن برخی از محصولات گیاهی روغنی چون کلزا، آفتاب گردان، کنجد، کتان، گلرنگ، کدوی تخم کاغذی، گشنیز، خرفه و همیشه بهار پرداخته و نتایج حاصل از آن را ارایه خواهد داد.

نیتروژن، ازت، عملکرد دانه، عملکرد روغن، دانه روغنی