حسین سلیمانی - کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان نیشابور، دبیر آموزش و پرورش منطقه زبرخان نیشابور

یکی از آموزه های اقتصادی اسلام، عدالت توزیعی است و از مولفه های اصلی عدالت، کاهش نابرابری ها با استمرار رشد و رسیدن به توازن اقتصادی بین شهروندان است. در این مقاله کاربرد اندیشه اسلامی در بهبود اقتصاد ملی از منظر قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس، اقتصاد اسلامی در پی مطالعه رستگاری بشریت با کاربرد مجموعه منابع، بر اساس مشارکت می باشد. این موضوع از این نظریه ناشی می شود که منابع بالقوه جهت دستیابی به رستگاری کافی هستند و بروز کمبودها ناشی از برخی رفتارهای ناسازگار انسان می باشد. لذا باید از طریق بهبود روشهای تولید، ارتقاء دانش فنی، توزیع مجدد منابع و جلوگیری از اسراف به همراه یک دولت بهینه، منابع را بازیابی نمود. رویکرد اقتصادی اسلام دارای اصول و قواعد ویژه ای است که استانداردهای رفتاری بشر را پایه گذاری می کند. الگوهای رفتاری اقتصاد مدرن بر اساس چارچوب خاصی طراحی شده که باید امکان عملی شدن آنها در جامعه اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. در آموزه های اسلامی برای تامین نیازهای شریعت و نیازهای اقتصادی، نرخ5 رشدی ایجاد می گردد که تابع اهداف خاصی می باشد. در ضمن توسعه از منظر شریعت علاوه بر رشد اقتصادی، شامل اهداف اجتماعی نظیر کاهش فقر، بهبود وضع زندگی، ایجاد فرصتهای بهتر آموزش و سلامت نیز هست. اسلام نه تنها برای مسلمانان بلکه برای رفاه کل جهان رهنمودهایی در جهت کامیابی ارایه می دهد. با این وجود از بین بردن فقر و نابرابری یک موضع جدی تلقی می گردد. لذا اقتصاد در آموزه های اسلامی عدالت را در پارادایم های مورد نظر خود وارد کرده، در عین حال با استفاده مطلوب از منابع موجود در مسیر رشد و توسعه پیش می رود. این مقاله کنکاشی است در این رابطه که با روشی تحلیلی، باکمک داده های کتابخانه ای، نظریه های اقتصادی و قواعد شریعت به تحلیل نیاز و افق اقتصاد اسلامی مبادرت می ورزد.

اسلام ، اقتصاد اسلامی ، عدالت اقتصادی و اقتصاد در جامعه اسلامی