مریم ملک محمدی - استادیار، دانشگاه بوعلیسینا، همدان

مطالعه سازوکار مقاومت و ردیابی آن در داخل جمعیتها از جنبههای پایهای وکاربردی بسیار مهم میباشد. با شناخت سازوکار مقاومت، معرفی روشهای غلبه بر آن امکانپذیر بوده و کارشناسان با آگاهی بیشتری اقدام به معرفی ترکیبات جایگزین خواهند نمود. هر چند انجام آزمایشات زیستسنجی به طور قطع برای تایید وجود مقاومت در داخل جمعیتها و کمی کردن سطوح مقاومت مرتبط با سازو کارهایهای خاص ضروری است، اما با استفاده از راهفنهای تشخیصی بیوشیمیایی و مولکولی میتوان ارزیابیهای بسیار دقیقی از فراوانی ژنهای مقاومت در داخل جمعیتها بدست آورد. شناخت مبنای بیوشیمیایی و ژنتیکی مقاومت در داخل جمعیتها، جهت تدوین برنامههای مدیریت مقاومت، شکستن مقاومت و یا جلوگیری از بروز آن لازم و ضروری است. از آنجایی که جمعیتهای آفت میتوانند به سرعت از وضعیت حساس به مقاوم تغییر ماهیت دهند، روشهای تشخیصی ارزان قیمت، قابل اعتماد و کارآمد جهت اندازهگیری فراوانی آللهای مقاومت در داخل جمعیتها یک نیاز پایهای بسیار مهم میباشد. روشهایی که قادر به تشخیص ژنوتیپهای حساس (SS ،(مقاوم (RR (و هتروزیگوت (RS (میباشند، برای مدیریت موثر مقاومت و ردیابی آن در داخل جمعیتها یک ضرورت محسوب میشوند. نتایج بررسیها، کارآمدی و توانمندی روش SSCP-PCR ،در شناسایی اولیه چند شکلیهای ژنی مرتبط با مقاومت به حشرهکشها در گونههای آفت را تایید نموده است. در این روش از محصولات PCR به طور مستقیم و بدون نیاز به خالصسازی اولیه استفاده میشود. مزیت اصلی SSCP ،سادگی و امکان بررسی تعداد زیادی نمونه به صورت همزمان است. بنابراین در مطالعاتی که به منظور غربالگری جهشهای نقطهای و نیز حذف شدگیهای کوچک در یک قطعهی مشخص انجام میگیرد، SSCP ،گزینه انتخابی مناسبی است.

سازوکار مقاومت، چند شکلی ژنی، ژنوتیپ مقاوم، ژنوتیپ حساس، روشSSCP-PCR