شبپره زنبور مانند، diaphana Paranthrene یکی از مهمترین آفات درختان زینتی در ایران و جهان میباشد. لارو این حشره از مهمترین آفات چوبخوار بوده و با طیف میزبانی صنوبر و بید، در سالهای اخیر خسارت قابلتوجهی خصوصا به درختان بید مجنون در ایران وارد کرده است. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر تلفیقی و مقایسه کارآیی قارچ bassiana Beauveria و نماتود feltiae Steinernema در
کنترل بیولوژیک شبپره زنبورمانند در شرایط آزمایشگاهی بود. نمونهبرداری برای جمعآوری آفت طی پاییز و زمستان سال 1394 از شاخههای آلوده درختان بید مجنون واقع در شهر تهران و محوطه دانشگاه شاهد انجام گرفت. ایزوله تجاری نماتود از شرکت کوپرت (Koppert (تهیه شده و روی لاروهای سن آخر پروانه مومخوار زنبور عسل (.L melonella Galleria (تکثیر شد. ایزوله قارچ از گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی کرج تهیه شده و روی محیط SDAY) yeast agar dextrose sabouraud (کشت شد. در ابتدا واکنش لاروهای سن آخر آفت در دمای 25ц1 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 65ц5 درصد با استفاده از غلظتهای 0 ،50 ،100 ،200 ،400 ،800 لارو سن سوم (مرحله آلوده کننده) نماتود در هر میلی-لیتر آب مقطر (ml/IJs (در داخل پتریدیشهای 9 سانتیمتری حاوی کاغذ صافی آغشته به یک میلی- لیتر سوسپانسیون نماتود و غلظتهای ،10 4 ،10 5 ،10 6 ،10 7 210 پروپاگول در میلیلیتر محلول مایه تلقیح قارچ بیمارگر در شرایط مشابه بطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حداکثر مرگ-ومیر ایجاد شده آفت توسط نماتود feltiae. S و قارچ bassiana. B به ترتیب در غلظت های ml/IJs 800 و propagule/ml و7 10 بوده است. در بررسی اثر تلفیقی عوامل بیوکنترل، غلظت ml/IJs 800 از نماتود و propagule/ml غلظت 7 10 از قارچ طی مدت زمان هفت روز پیاپی مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش بر پایه طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار (شاهد، نماتود، قارچ و قارچ+نماتود) و سه تکرار تحت شرایط آزمایشگاهی فوق مورد ارزیابی قرار گرفت. برهمکنش نماتود و قارچ در شرایط آزمایشگاهی موجب بهبود عملکرد بیوکنترلی قارچ شد. تجزیه واریانس نشان داد، برهمکنش قارچ و نماتود در مرگومیر لاروهای آفت و همچنین بر زمان در معرض بودن اثر معنیداری (01.0
شبپره زنبورمانند شده است. نتایج بدست آمده نشان داد که تیمار نماتود، قارچ و قارچ+نماتود به ترتیب پس از دو، هفت و چهار روز از مایهزنی 100 درصد تلفات لارو آفت را در پی داشتهاند. بنابراین استفاده توآم از نماتود و قارچ مورد نظر عملکرد بهتری در کنترل آفت، در مقایسه با استفاده جداگانه آنها، داشته است.