رضا خسروبیگی برچلویی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه حکیم سبزواری

بطورکلی، فرایند توسعه کشاورزی با کنش دولت پیوند خورده است و ساخت ماهوی آن نقش مهمی را در جهت دهی محیط برنامه ریزی توسعه کشاورزی ایفا می کند. تحقیق حاضر برآن است تا با رجوع به مبانی الگوی رفتاری برخاسته از ساخت ماهیتی دولت در محیط برنامه ریزی به شناسایی دلایل ناکامی برنامه ریزی توسعه کشاورزی در مناطق روستایی بپردازد. تکنیک بکاربرده شده جهت انجام پژوهش حاضر روش اسنادی و پیمایشی (میدانی- پرسشنامه مصاحبه ای)است. حجم نمونه تحقیق را 370 بهره بردار کشاورزی در 25 سکونتگاه روستایی شهرستان خنداب و 18 نفر از محققان و کارشناسان آکادمیک تشکیل می دهند. نتایج بدست آمده از روش آنتروپی شانون نشان می دهد که عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی با میانگین 019/0 پایین تر از حد ایده آل مورد انتظار است که این عملکرد در سطح پایین توسعه کشاورزی سکونتگاه های روستایی با میانگین 146/0 فاصله از حد ایده آل در روش تاپسیس منعکس می شود. شاخص های مطلوبیت الگوی رفتاری دولت در محیط برنامه ریزی توسعه کشاورزی میانگین 80/1 در مقیاس لیکرت را نشان می دهند و از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشند. ضریب 76/3 با سطح معناداری 287/0 در آزمون فریدمن نشان می دهد که بین تاثیر ابعاد مختلف الگوی رفتاری دولت بر عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی تفاوت معناداری وجود ندارد و اهمیت نسبی آنها همگون است. نتایج بدست آمده از واکای الگوی رفتاری دولت در محیط برنامه ریزی توسعه کشاورزی بیانگر آن است که ساخت ماهیتی دولت در کشور روند برنامه ریزی را از مسیر اصلی و عقلایی خود منحرف و در راستای منافع حاکمیتی جهت گیری کرده است.

دولت، ساخت ماهیتی رانتیر، محیط برنامه ریزی، توسعه کشاورزی، شهرستان خنداب