وجیهه کاردوست پاریزی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان
محسن محمودنیامیمند - استادیار گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی دانشگاه ولیعصر (عج)رفسنجان

ریشههای مویین حاصل از تلقیح با آگروباکتریوم رایزوژنز جهت تولید و تجمع متابولیتهای ثانویه گیاهی مناسب میباشند، زیراریشههای تغییریافته ژنتیکی برخلاف سوسپانسیون سلولی، متابولیتهای ثانویه را با ثبات ژنتیکی و بیوسنتزی بیشتری در محیط کشتهای فاقد هورمون تولید میکنند. پروانش (roseus Catharanthus (یکی از گیاهان دارویی مهم و از تیره خرزهره (Apocynacea (میباشد. از میان 130 نوع آلکالویید ایندولی ترپنوییدی که در این گیاه شناسایی شده است،آلکالوییدهای وینبلاستین و وینکریستین از اهمیت ویژهای برخوردارند. در این تحقیق به منظور القاء ریشه مویین، ریزنمونههای برگ و ساقه دو نوع از ژنوتیپهای گیاه پروانش با سه سویه مختلف از باکتری آگروباکتریوم رایزوژنز تلقیح و بر روی سه محیط کشت گیاهی مختلف کشت شدند. تعداد ریشه های تولید شده در تیمارهای مختلف محیط کشت ثبت گردید.تایید ریشه های مویین با استفاده از واکنش PCR برای تکثیر اختصاصی ژن های rolB و virD انجام شد. بر اساس شدت ریشه زایی حاصل از سویه های آگروباکتریوم در محیط کشت های مختلف، بهترین سویه آگروباکتریوم به همراه محیط کشت بهینه جهت تثبیت کشت ریشه های مویین پروانش تعیین گردیدند. سویه A4 و محیط کشت 2MS/1 به ترتیب به عنوان بهترین سویه جهت القای ریشه مویین در گیاه پروانش و بهترین محیط کشت برای توسعه و استقرار کشت ریشه های مویین در ژنوتیپ سفید پروانش تعیین گردید.

آگروباکتریوم رایزوژنز، پروانش، ریشه مویین، متابولیتهای ثانویه