محمد زینوند - دانشجوی دکتری پیدایش، رده بندی و ارزیابی خاک، دانشگاه لرستان
اکبر سهرابی - دانشیار گروه مهندسی علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
علیرضا ظهیرنیا - دانشجوی دکتری پیدایش و رده بندی و ارزیابی خاک، دانشگاه لرستان

در دنیای امروز، بخاطر رشد روز افزون جمعیت و توسعه شهرها از امکان گسترش سطح زیر کشت به مرور زمان کاسته می شود و در نتیجه نیاز شدیدی به استفاده بهینه از اراضی موجود احساس می گردد . هدف اصلی ارزیابی اراضی این است که با برسی جنبه های فیزیکی و اجتماعی - اقتصادی اراضی، از هر زمینی، استفاده بهینه و پایدار صورت گیرد. یکی از ابزار های بسیار مهم و کاربردی جهت استفاده بهینه از منابع خاک روش های گوناگون ارزیابی اراضی و تعیین قابلیت و استعداد اراضی می باشد. یکی از این روش ها تخمین پتانسیل عملکرد محصول در شرایط ایده آل و بهینه است. در این روش عملکرد بدون در نظر گرفتن هر نوع محدودیتی از جمله محدودیت های آب، خاک و مدیریت محاسبه می شود. در این پژوهش تولید خالص بیوماس (Bn (و پتانسیل عملکرد (Y (محصول هندوانه برای اراضی دشت جایدر واقع درشهرستان پلدختر استان لرستان با استفاده از داده های هواشناسی ایستگاه سینوپتیک پلدختر تخمین زده شد. نتایج حاصل میزان عملکرد برای محصول هندوانه را بدون وجود محدودیت های خاک، آب و مدیریت برابر با 32 تن و 837 کیلوگرم در هکتار ماده مرطوب نشان داد که این مقدار بسیار بیشتر از مقدار عملکرد برداشت شده (عملکرد واقعی تقریبا 22تن) هندوانه در این منطقه است. از این رو می توان نتیجه گرفت با اعمال مدیریت های صحیح و بر طرف نمودن محدودیت های آب و خاک می توان تا حدودی به این عملکرد مطلوب نزدیک شد. عملکرد محاسبه شده دید مناسبی جهت رفع محدودیت های موجود و اتخاذ سیاست های مناسب جهت بهبود هر چه بیشتر عملکرد و افزایش آن فراهم می آورد. از این رو پیشنهاد می گردد ارزیابی استعداد اراضی به منظور استفاده هر چه بهتر از این منابع در تمامی مناطق صورت گرفته و سیاست های کلان بخش کشاورزی با در نظر گرفتن این قابلیت ها به منظور افزایش هر چه بیشتر عملکرد محصولات مهم و استراتژیک جهت رسیدن به خودکفایی در تولید انواع محصولات کشاورزی و جلوگیری از واردات بی رویه و خروج ارز اتخاذ گردد.

تولید خالص بیوماس، پتانسیل تابشی-حرارتی، هندوانه، دشت جایدر