مسعود محمودی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات بیرجند، خراسان جنوبی، ایران
رضا میرزایی - دکتری معماری و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند، خراسان جنوبی، ایران

در چند دهه اخیر، شاخصههای طراحی موثر بر ویژگیهای رفتاری کاربران را بیش از آنکه در شکل، فرم و پوسته بیرونی جستجو نمایند در فضاهای داخلی جستجو میکنند، در یک تعریف عام، طراحی داخلی شامل برنامه ریزی، ترکیب و طراحی فضاهای داخلی و درون ساختمان است و هدف آن، بهبود عملکرد فیزیکی و روانی فضا، غنابخشی به اصول زیباشناسی و اصلاح روانشناسی فضاهای داخلی میباشد. به تعبیری دیگر فضاهای داخلی به بنا روح میبخشند. از آن پس در محیطهای آموزشی توجه به شاخصههای طراحی داخلی نه تنها در راستای ارتقاء کیفی محیط داخل بلکه به عنوان ابزاری جهت بالا بردن تاثیر محیط بر ویژگیهای رفتاری کاربران مطرح گردید و بسیاری از مدارس و فضاهای آموزشی، از حالت آموزش یکپارچه به سمت آموزشهای فردی و گروههای کوچک دانشآموزان تغییر پیدا کرد. به عنوان مثال دسترسی های افقی از جمله ر اهروها، دسترسیهای عمودی مانند پلکانها و دیگر فضاهای ارتباطی چون فضاهای مکث و ... به گونهای سازماندهی شو ند که امکان ارتباط مناسب بین فضاهای مختلف را فراهم آورند و ازطرفی بتوان از آنها تحت عنوان فضاهای انعطاف پذیر جهت آموزش و یادگیری استفاده کرد، همچنین فضاهای مرکزی مانند سرسرای ورودی، هال عمومی و ... باید محل اجتماع افراد باش ند و به دانش آموزان اجازه تجربه زندگی اجتماعی را بدهند. در محیط های آموزشی تمرکز و توجه فقط زمانی به دست می آید که فرصتهایی برای فعالیت آزادانه و مطابق میل و گرایش دانش آموزان فراهم باشد. ریزفضاها در محیطهای یادگیری با توجه به این اصل شکل می گیرد. در این مقاله سعی برآن داریم به شناخت، تجزیه و تحلیل مهم ترین فضای یادگیری و یاددهی یعنی کلاس درس بپردازیم.

مدرسه، کلاس، آموزش و پرورش