سعید اخوانی - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر .دانشگاه مازندران
فتانه محمودی - استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران

جریانها و نظریههای هنری در قرن بیستم، پیوند نزدیکی با زیباشناسی و اندیشههای فلسفی دربارهی هنر دارند و خوانش دقیق آنها مستلزم داشتن شناخت کافی نسبت به جریانهای فکری و فلسفی مرتبط با آنها است. در تیاتر یکی از این نمونهها نظریه فاصلهگذاری برشت است که بر پایهی بنیانهای فلسفی استوار گردیده. آفرینش یک اثر در هنر تیاتر، حاصل تاویل عوامل دخیل در تولید و بهویژه کارگردان از یک متن نمایشی است و در پرداخت این تاویل و ایدههای شخص هنرمند، نظریهها و مباحث تیوری -که بعد اکتسابی این هنر محسوب میگردد- دخیل هستند. در یک قرن اخیر، متفکران حوزهی بینامتنیت و هرمنوتیک مدرن تلقی یکسر متفاوتی از مفهوم تاویل و متن ارایه کردهاند. سوالی که مطرح میشود این است که اتکا به این تلقیهای جدید چه تاثیری بر خوانش نظریهها و مباحث تیوریک هنری خواهد داشت این مقاله برای بررسی این مسیله به واکاوی بنیانهای فلسفی نظریه فاصلهگذاری برشت پرداخته و ارتباط آن با نظریات افلاطون و ارسطو دربارهی هنر را آشکار کرده است. سپس برای پاسخ به پرسش پژوهش، نظریهی فاصلهگذاری برتولت برشت و زیباشناسی افلاطون از دو منظر تلقی سنتی و جدید از متن، مورد مطالعهی تطبیقی قرار گرفته است. در این پژوهش از تعبیر جدیدی که متفکران حوزهی بینامتنیت و هرمنوتیک از متن ارایه دادهاند یاری گرفتهشده است. این بررسی نشان داد که نظریه ی فاصله گذاری با دو تلقی متفاوت از متن، منجر به دو خوانش متفاوت از آن خواهد شد.

فاصله گذاری برتولت برشت، زیباشناسی افلاطون، تلقی جدید از متن، بینامتنیت، هرمنوتیک