تحلیل روانکاوانه سه اثر غلام حسین ساعدی

نقد روانشناسی، یکی از شاخههای نقد ادبی است که تفسیرهایی فرا متنی، از این متون به دست میدهد. از نظر روان کاوی یک اثر هنری را میتوان از چند جنبه بررسی کرد که مهمترین آن، محتوای اثر است که از نظر روانی تحلیل میشود، همچنین یک یا چند شخصیت نمایشنامه و روابط بین آنها از نظر روانشناسی و انگیزههای نا خودآگاه و کشمشهای درونی آنها مورد توجه است و یا اینکه از طریق همین کندوکاو محتوا و تحلیل شخصیتها و به خصوص شخصیت اصلی نمایشنامه، نقبی به شخصیت نویسنده و انگیزههای پنهان او زده میشود. زیرا هنرمند در لحظه آفرینش فراتر از آرزوها انگیزه، احساسها و کشمکشهای پنهان و آشکار خود نمیرود. در تحلیل روانکاوی بیشتر از روش تحلیل ناخود آگاه و تشریح ساختار شخصیت های نمایشنامه و همچنین بررسی مکانیزم های دفاعی مورد استفاده شخصیت های نمایشنامه استفاده می شود. (محمد صنعتی، 1932 :ص 50 ) در این مقاله هدف بررسی روانشناسانه شخصیتها و کشمش در آثار غلامحسین ساعدی همچون چوب به دستهای ورزیل ، بهترین بابای دنیا و مار در معبد است. که با بررسی رفتار شخصیتها و مقایسه آن با اتفاقات گذشته زندگی آنها به لایههای زیرین، کنشها و واکنشها پی برد. البته باید تاکید کرد که فضای روزگاری که نمایشنامهها نوشته شده و فضای ذهنی و روحی نویسنده در بروز این گونه آثار بی تاثیر نبوده است.

Keywords:

نقد روانشناختی , مکانیزمهای دفاعی , ناخودآگاه