محمود رضا همامی - استادیار گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان
آزاده زایری - دانشجوی کارشناسی محیط زیست دانشگاه صنعتی اصفهان
نسیم شریفیان پور - دانشجوی کارشناسی محیط زیست دانشگاه صنعتی اصفهان

پارکهای شهری در غا لب موارد تنها مناطقی هستند که امکان آرامش شهرنشینان در اوقات فراغت را بدون خارج شدن از شهر فراهم می کنند.علاوه بر طراحی فضای سبز و انتخاب گونه های گیاهی که سهم بزرگی در بالا بردن جاذبه های پارک دارند وجود گونه های حیات وحش بویژه پرندگان در پارک می توانند بر جاذبه های پارک بیافزاید.ارتباط غنای گونه ای با اندازه و شکل پارک یکی از مباحث مهم در بوم شناسی می باشد که اولین بار توسط مک آرتور و ویلسون تحت عنوان جغرافیای زیستی جزیره به بحث گذاشته شد.پس از آن تحقیقات زیادی در مورد رابطه غنای گونه ای با اندازه پارک در مناطق مختلف دنیا در مورد گونه های مختلف تاکسونومیک انجام گرفت که همگی موید افزایش غنای گونه ای با افزایش مساحت پارک بود.از طرف دیگر با توجه به اینکه میزان حاشیه پارک تابعی است از شکل پارک بنابراین شکل پارک می تواند با توجه به اثر عوامل خارجی بر تعداد گونه های پارک موثر می باشد.بیشتر پژوهش های انجام شده در این خصوص مربوط به مناطق طبیعی بوده و پژوهش های مشابه در پارکهای شهری کم تر انجام شده است هدف از این پژوهش شناسایی پرندگان پارکهای شهر اصفهان و بررسی رابطه غنای گونه ای پرندگان با اندازه و شکل پارکهای شهر اصفهان بوده است.از میان حدود 30 پارک عمده شهر اصفهان 11 پارک بطور تصادفی انتخاب شده و غنای گونه ای و تراکم پرندگان هر پارک محاسبه گردید.در مجموع 23 گونه پرنده با تراکم های مختلف در سطح پارکهای مورد بررسی شناسایی گردید.بررسی رابطه مساحت پارک و غنای گونه ای پرندگان رابطه مثبت معنی داری را میان این دو پارامتر نشان داد در حالیکه غنای گونه ای با افزایش حاشیه پارک کاهش می یافت.بدیهی است آگاهی از این روابط می تواند در تعیین راهکارهای مناسب برای جذب پرندگان به پارکهای شهری و همچنین طراحی پارکهای جدید شهری نقش موثری داشته باشد.

فضای سبزشهری, غنای گونه ای پرندگان,شکل پارک, انداره پارک, اثز حاشیه