رویا حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی معماری دانشگاه نبی اکرم تبریز

از آنجایی که نور در فضاهای عبادی مسجد ابعاد گوناگون عملکردی اقلیمی و معنایی دارد و در ترکیب معنا داری با تاریکی قرار می گیرد ، در قرآن بزرگ اسلام هم به اهمیت نور و تاریکی تاکید بسیار شده است ،لازم است نسبت نور و تاریکی در الگوهای مساجد در هر منطقه بررسی صورت گیرد و اصول مربوطه استخراج گردد. این مطالعه تجزیه و تحلیل سطح از عملکرد روشنایی سقف در دو نمونه مسجد جامع شهرستان مرند و مسجد بازار یا مسجد پیر بالا در شهرستان مرند می باشد.هدف ارزیابی ،اطلاعات طراحی سقف های معماری در رابطه با عملکرد روشنایی و سطح و میزان و کیفیت نور و تاریکی در مساجد، از محراب تا در ورودی و اینکه در کدام میزان معنویت بیشتر است، می پردازد. فرض بر این است که سقف هرمی دارای بیشترین پخش کننده نور در محیط مسجد باشد اما گنبدها دارای معنویت بیشتر به علت میزان پخش متناسب تاریکی و روشنایی در محیط باشند. این ارزیابی در زمستان انجام شده است .این مطالعه با دستگاه نورسنج Light Meter برای تجزیه و تحلیل انجام شده است. وعدد به دست آمده حاصل اعداد به دست آمده از دستگاه نور سنج در محیط مسجد می باشد.

نور ، تاریکی،معنویت،گنبد ،سقف شیبدار