نگار امیر احمدی - کارشناس ارشد بیماری شناسی گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
زهرا سجادی - کارشناس ارشد بیماری شناسی گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

میوه ها و سبزی ها از جمله مهم ترین محصولات باغی هستند که نقش مهمی در تامین نیاز غذایی و سلامت انسان بازی می کنند. این گروه از محصولات کشاورزی به دلیل داشتن رطوبت زیاد فساد پذیر هستند و در دوره پس از برداشت بخش عمده ای از آنها ( بین 5 تا 55 درصد ) از بین می روند. میزان این ضایعات حتی در برخی موارد تا 80 درصد نیز می رسد. در این میان تره بار بالاترین درصد ضایعات را به خود اختصاص داده اند. کاهش و به حداقل رساندن چنین ضایعاتی به عنوان ( برداشت مخف ) می تواند یکی از راه های موثر در تامین غذا برای جامعه به حساب آید. در کشورهایی که سیستم کشاورزی پیشرفته ای دارند، پیشرفت های قابل توجهی در زمینه تکنولوژی پس از برداشت صورت گرفته است. چنین عملیاتی نه تنها ضایعات این گروه از محصولات را به حداقل می رساند بلکه کیفیت آنها را نیز در طی حمل و نقل، جابجایی، انبارداری و توزیع حفظ خواهد کرد. بخش عمده ای از این ضایعات را می توان با اجرای عملیات صحیح در دوره قبل از برداشت ( در باغ یا مزرعه ) حذف نمود. مدیریت تغذیه، آفات و بیماری های گیاهی در دوره قبل از برداشت، تکنولوژی صحیح برداشت، تیمارهای غیر شیمیایی و استفاده از ترکیبات طبیعی برای کنترل ضایعات، عملیات پیش سرمادهی، سیستم های بسته بندی جدید، انبارداری صحیح ( شامل کلیه عملیات در طی انبارداری ) و بالاخره حمل و نقل صحیح از مهم ترین راه کارهای موجود هستند که تا حد قابل توجهی میزان این ضایعات را به حداقل می رسانند. بنابراین کاهش ضایعات این گروه از محصولات کشاورزی نیازمند اصلاح ساختار تولید این محصولات از باغ و مزرعه تا انبار و سپس حمل و نقل و بازاررسانی و در نهایت مصرف کننده خواهد بود. بالا بردن دانش فنی تولید کنندگان، انبارداران، مسیولین میادین میوه و تره بار، خرده فروشی ها و در نهایت مصرف کنندگان گامی موثر در این راستا میباشد. در این مقاله راه کارهای کلیدی در هر مورد ارایه خواهد شد.

محصولات باغی، تکنولوژی پس از برداشت، فیزیولوژی پس از برداشت، افزایش ماندگاری