سعید نصیری - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد ، رشته حقوق خصوصی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد بین الملل کیش،
محمد باقر عامری نیا - استادیار دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد یاسوج،

انجام پژوهش های زیستی بر روی اعضاء انسانی، در پیشرفت علم پزشکی و به تبع آن نجات جان انسان و ارتقاء کیفیت زندگی وی بسیار موثر است. با توجه به اتکای نظام حقوقی ایران به فقه امامیه، نخست باید دیدگاه فقه در خصوص برخی از امور پزشکی نظیر روش های نوین باروری پزشکی، برداشت عضو از جسد انسان و فرد دچار مرگ مغزی، و ...تبیین گردد؛ سپس در صورت جایز بودن امور مذکور، ضوابط و شرایط و نحوه انجام آن با توجه به مبانی، اصول و قواعد حقوقی تعیین گردد. این پژوهش با بررسی استدلالی موضوع به روش توصیفی تحلیلی در فقه امامیه و نظام حقوقی ایران انجام شده است و روش گردآوری اطلاعات، روش کتابخانه ای است. با توجه به اینکه بررسی قواعد فقهی وحقوقی در کلیه یافته های پزشکی غیرممکن می نمود، دو مصداق مهم دانش روز پزشکی یعنی باروری پزشکی و پیوند اعضاء انتخاب شد و قواعد فقهی و حقوقی در این دو موضوع به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت. به نظر می رسد پیشرفت روزافزون دانش پزشکی و دستاوردهای آن در مواردی، قواعد مهم فقهی حقوقی را به چالش می کشاند، برخورد این دو گاهی قابل جمع و سازگار است و گاهی به حدی است که یکی باید طرد گردد. در این پژوهش ، مسایل مستحدثه فقهی، حقوقی و پزشکی و تعارضات فی مابین مورد کنکاش قرار گرفته است.

فقه، قواعد فقهی، تعارض، یافته های پزشکی