معصومه خلج - دانشجوی دکتری عمران آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
بهرام ثقفیان - دانشیارگروه مهندس عمران آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
علیرضا پرویشی - استادیار گروه عمران آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

در رودخانه ها به ویژه در رودخانه های فصلی هنگام سیلاب به دلیل تلفات انتقال در مسیر جریان، حجم آب در پایین دست کاهش می یابد. از اینرو مدل سازی چنین فرایندی در مدیری منابع آب و مهندسی رودخانه به عنوان یکی از اجزاء بیلان آب حایز اهمیت است . دراین تحقیق با استفاده از روش برنامه ریزی بیان ژن، و روش موج دینامیکی، تلفات انتقال در مسیر رودخانه زنگمار تخمین زده شده است .روش برنامه ریزی بیان ژن جدیدترین شیوه از بین روش های الگوریتم تکاملی می باشد. این روش با استفاده از اطلاعات موجود در دادهها و بدون هیچ فرضیه ای در ساختار رابطه بین متغیر های مستقل و وابسته، رابطه ای مناسب بین آنها برقرار کرده و هیدروگرافخروجی را پیش بینی می کند. روش موج دینامیکی جزء روش های پیچیده روندیابی سیلاب اسا . در این تحقیق مدلی عددی تهیهشده که در آن معادلات سنت - ونانت ، پس از خطی شدن، با روش تفاضل های محدود و تکنیک تناوبی حل شدند. رابطه نشت موسکاتنیز به گونه در معادلات مذکور گنجانده شده اس تا به طور همزمان نش در مسیر جریتان را نیز محاسبهه نمایند. مقایسه دو روشمذکور حاکی از دق بالای این دو روش در پیش بینی هیدروگرا خروجی و تخمین تلفات انتقال می باشد. بررستی پارامترهای آماریعملکرد مدل برنامه ریزی بیان ژن را در مقایسه با مدل موج دینامیکی موفق تر ارزیابی می کند.

برنامه ریزی بیان ژن، تلفات انتقال، رودخانه زنگمار، موج دینامیکی