محمد سالار - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات خراسان رضوی، گروه عمران، نیشابور، ایران
سیدمجتبی موحدی فر - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، گروه عمران، نیشابور، ایران

در دهه های گذشته با افزایش دانش مهندسین در زمینه فضاهای زیرزمینی، پیشرفت چشمگیری را در توسعه شریان ها و راه های زیرزمینی شاهد بوده ایم. یکی از این شریان های اصلی، تونل های زیرزمینی هستند. برخی از این تونل ها در مناطق کوهستانی و در امتداد مسیر ارتباطی بین شهرها احداث می شوند و برخی دیگر به عنوان مسیر قطارهای شهری و در بستر زمین شهری و در محیطی خاکی احداث می شوند. حفر تونل باعث ایجاد تغییر وضعیت تنش در منطقه می شود که این پدیده باعث به وجود آمدن نشست در زمین می شود. با توجه به حفر تونل های مترو در عمق کم بایستی تاثیر ناشی از حفاری بر سازه های سطحی مانند ساختمان ها، پل ها و اماکن عمومی مورد بررسی واقع شود تا از بروز حوادث ناخواسته جلوگیری به عمل آید. در این پژوهش با استفاده از نرمافزار ABAQUS به بررسی تونل ها با مشخصات مختلف جهت مقاوم سازی در برابر بارهای انفجاری ناشی از موشک ها و پمپ ها پرداخته شده است و از جمله نتایج این بررسی به دست آوردن مقاومت فشاری بتن، ضخامت تونل و نسبت میلگردها بر حداکثر جابجاییی تونل می باشد.

حفاری، فضاهای زیرزمینی، حوادث، جابه جایی