مریم السادات حاجی میری - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران
جعفر حسن پور - عضو هیات علمی ، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران
جمال رستمی - مدرسه معدن کلورادو (CSM)، انستیتو مکانیک زمین (EMI)

امروزه استفاده از ماشین تونل بری مکانیزه تمام مقطع (TBM) به منظور حفاری تونل در شرایط گوناگون مختلف زمین شناسی، بسیارمتداول است. انتخاب ماشین تونل بری مناسب با توجه شرایط مختلف یک پروژه، یکی از مهم ترین مراحل مطالعاتی برای حفر یک تونلاست که اگر به درستی انجام گیرد منجر به بهبود روند حفاری و کاهش هزینه ها و صرفه جویی در زمان پروژه می شود. از مهم ترینپارامترهایی که نقش تعیین کننده در فرایند انتخاب ماشین مناسب تونل بری دارد، ویژگی های زمین شناسی مهندسی منطقه می باشد.در این مقاله، با توجه به معیار های زمین شناسی مهندسی و پارامتر های مهم در انتخاب ماشین از نظر DAUB و با بهره گیری از نظرات متخصصان و استفاده از روش شباهت به گزینه ایده آل فازی FTOPSIS اقدام به انتخاب بهترین ماشین از بین 4 نوع ماشین پیشنهادی برای حفاری قطعه دوم تونل امامزاده هاشم شده است. پس از جمع آوری داده های مربوط به پارامتر های مهم و تاثیرگذار شامل UCS, RMR, RQD، جریان آب، تورم، سایندگی و فشار جبهه کار، با بهره گیری از نظرات خبرگان، وزن دهی و امتیاز دهی به معیار ها انجام شد. نتایج این بررسی ها نشان می دهد که با توجه به تغییرات پارامتر های زمین شناسی مهندسی در مسیر تونل، ماشین های مختلفبرای حفاری بخش های مختلف تونل در اولویت قرار می گیرند. بنابراین برای تصمیم گیری نهایی لازم است سایر پارامترهای مهم مانندزمانبندی اجرا و هزینه خرید دستگاه در فرایند انتخاب ماشین مدنظر قرار گیرد. با درنظرگرفتن این عوامل می توان ماشین های با سپردوگانه یا تک سپره را به عنوان مناسب ترین گزینه برای حفاری در مسیر تونل انتخاب نمود.

ماشین تونل بری Fuzzy TOPSIS, TBM، تونل امامزاده هاشم