ایلیار همت وند - کارشناسی ارشد خاک و پی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
ابراهیم اسدی - استادیاری دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

سد خاکی بزرگترین سازه ای است که در آن مصالح طبیعی با رفتار غیر خطی به کار می رود و این رفتار از دو جهت پیو بدنه سد حایز اهمیت می باشد. زمین یا پی سد با توجه به مقدار و وضعیت بارگذاری روی آن باید در تمام مراحل،بارگذاری ها را تحمل کند و از نظر هیدرولیکی نیز مقدار آب رد شده از پی و بدنه باید در حد مجاز باشد. در این بینبررسی جریان تراوشی از بدنه و پی سد خاکی به منظور آگاهی از فشار آب حفره ای، تلفات آب مخزن و امکان شستهشدن ذرات ریزدانه هسته ضروری به نظر می رسد. در این مقاله به بررسی جریان تراوشی از پی و بدنه سد و اثر زهکشها در جلوگیری از شسته شدن مصالح سد خاکی و زایل شدن فشار آب حفره ای و به طبع آن بهبود پایداری سدآیدوغموش اقدام شده است. با مدل سازی عددی و با استفاده از نرم افزار SEEP/W از زیر مجموعه نرم افزارGeoStudio ، جریان نشتی تحلیل و نتایج با استفاده از داده های ابزار دقیق به کار رفته در سد مقایسه گردیده اند.نتایج بیانگر عملکرد مناسب سد و افزایش ظرفیت زهکشی در حالت ترکیب زهکش افقی و زهکش مایل در مقابل جریانهای تراوشی از پی و بدنه سد می باشد. بررسی وضعیت تراوش و زهکشی داخل هسته نشان می دهد طبیعی بودنپیشرفت سطح آزاد آب در هسته رسی و همچنین افت گرادیان در ناحیه پایین دست به دلیل وجود زهکش های قایم دربدنه سد می باشد.

سد خاکی، زهکش، جریان نشتی، گرادیان هیدرولیکی، SEEP/W