منوچهر فتحی مقدم - استادیار، دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

دریچه های قطاعی متداول ترین وسیله برای کنترل و تنظیم آب برای سرریز سدها و کانالهای انحرافی می باشند. در طول بیش از نیم قرن جداول و نمودارهای زیادی برای تخمین ضریب آبگذری این دریچه ها ارائه شده که بدلیل تناقض بسیار، مهندسین و طراحان رادچار مشکل در انتخاب مقدار مناسب آنها می نمایند. این موضوع موقعی مشخص تر می گردد که جریان پایین دست دریچه شروع به استغراق نماید. از طرفی نمودارهای ارائه شده اغلب برای دامنه خاص و محدود معتبر و خارج از این محدوده ضریب دبی با قبول خطای زیاد بشکل میانیابی قابل وصول می باشد. هدف از این تحقیق، اندازه گیری و تعیین میزان تاثیر هر یک از پارامترهای موثر بی بعد بر ضریب آبگذری جریان در حالت مستغرق و بدست آوردن یکسری روابط برای تخمین دقیق تر برای دامنه گسترده تری از تغییرات جریان آب میباشد. از مزایای دیگر این روابط علاوه بر دقت، امکان کاربرد ساده آنها در مدلهای ریاضی می باشد.

ضریب دبی ، دریچه قطاعی ، جریان مستغرق