ریحانه نیک روش - کارشناس ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
سیده مرضیه طباییان - استادیار و عضو هیات علمی تمام وقت دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

نیاز به ایمنی وامنیت، همواره از بنیادی ترین نیازهای انسان به شمار می آید. این مفهوم نه تنها شامل تعامل سالم با افرادجامعه بوده بلکه مستلزم مبرابودن محیط از آلودگی های محیطی، مطلوبیت دیدومنظر و مواردی از این قبیل می باشد.ازسوی دیگر، کمبود ایمنی وامنیت، درمعرض خطر بودن و ترس از قربانی شدن را درپی دارد که درنتیجه ی آن استفاده ازقلمرو فضاهای عمومی در شهر محدود می گردد. بنابراین عدم احساس آسایش در فضاهای عمومی، باعث عدم استفاده ازبرخی فضاها گشته که خود بر ترس از حضور در آن فضاها می افزاید. پروژه های دوستدار کودک در راستای رسیدگی بهخواسته ها و نیازهای کودکان و جهت ایجاد فرصتی برای کودکان در تغییر و ایجاد محیط پیرامونشان می باشند که با درنظر داشتن معیارهایی همچون ایمنی وامنیت، مشارکت، دسترسی و فضای سبز، سعی در آماده سازی محیط های مطلوب وسازگار با ویژگی ها و جنبه های رشدشناختی کودکان دارند. در این راستا، پژوهش حاضر برآنست تا با بررسی دیدگاه ها ومطالعات معماری و روان شناختی، ارزیابی نمونه های اجراشده ی فضاهای کودکان و نیز استفاده از نقاشی کودکان و نظراتمربیان آن ها در جهت دستیابی به راهکارهای مطلوب تامین ایمنی وامنیت مراکز کودکان و ارتقاء کیفیت محیط شهریبرای آن ها گام بر دارد. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی وبررسی های میدانی، تحقیقات صورت گرفته در زمینه ی نقش محیط های دوستدار کودک و به خصوص مولفه یایمنی وامنیت در این گونه محیط ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و بر مبنای آن ها راهکارهای طراحی پیشنهاد گردید.نتایج حاصل از مطالعات و بررسی های میدانی منجر به دستیابی به اصول مکان یابی مراکز کودکان در فضای شهری، ارایه یراهکارهای عملکردی، زیبایی شناختی و زیست محیطی محیط کودکان گردید که همراه با ارایه ی راهکارهای مناسبافزایش ایمنی وامنیت فضاها می تواند الگویی مطلوب را جهت ارتقاء کیفیت محیط کودکان، سازگار با نیازهای آن ها و موثردر رشد همه جانبه ی آن ها (ذهنی، جسمی، عاطفی، اجتماعی و ...) ارایه دهد.

ایمنی، امنیت، کودک، دوستدار کودک، کیفیت محیط