وحید رضایی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین

معماری سنتی و باستانی ایران همواره از اصول و مفاهیمی غنی پیروی کرده که خود حاصل سال ها تجارب ارزنده ایست که بصورت سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است. در این گذار هر نسل به اقتضای شرایط و نیازهای موجود در جهت کمال هرچه بیشتر این هنر چیزی بر آن افزوده و یا از آن کاسته است. معماری چه در ایران و چه در جای جای این کره خاکی همواره تحت تاثیر عواملی همچون فرهنگ، اقلیم، عقاید مذهبی و بسیاری عوامل دیگر قرار گرفته، به نحوی که این عوامل تعیین کننده مسیر پیشرفت معاری در یک جامعه بوده اند. از مفاهیم مهم و موثر در معماری ایرانی که همواره جهت دهنده به بسیاری از سبک های گذشته بوده اصل محرمیت است. اگر به مفهوم این کلمه برگردیم می توان گفت که به نوعی ریشه در فطرت انسانی دارد. با توجه به همخوانی ادیان الهی با فطرت انسان مسیله محرمیت در جوامع پیرو ادیان الهی نمود بیشتری دارد. تحقیقات صورت گرفته ثابت می کند که ادیان الهی همواره در طول تاریخ ایران زمین مذهب غالب مردم بوده اند. از جمله این ادیان دین مبین اسلام است که به وفور در این رابطه پژوهش های علمی صورت گرفته است و ثابت کننده تاثیر عمیق محرمیت در معماری دوران اسلامی می باشد. اما آنچه تا کنون مورد غفلت واقع گشته، اهمیت این موضوع در معماری قبل از اسلام است که این پژوهش با ماهیتی بنیادی سعی در گردآوری اطلاعات عمدتا مبتنی بر روش کتابخانه ای و اسنادی و بررسی موشکافانه آنها در جهت اثبات تاثیر اصل محرمیت بر معماری بناهای دوره اهی مختلف تاریخی ایران قبل اسلام را دارد. بدین منظور با بهره گیری از کتب، مقالات و سایر اسناد موجود و آخرین نتایج بررسی های داخلی و خارجی مرتبط با موضوع، اطلاعات مورد نیاز گردآوری و تحلیل گردیده است.

محرمیت، درونگرایی، سلسله مراتب، امنیت، حجاب