طاهره کامیابی مسک - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند
حسنیه هروی - دکترای معماری، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند

چند دهه از مطرح شدن معماری پایدار گذشته و راهکارهای بسیاری برای حل بحرانهای معاصر ارایه گردیده است ولیهمچنان مشکلاتی در سر راه ایجاد معماری پایدار وجود دارد. توجه به ارزشها و ویژگی های معماری بومی می تواند ما رادر رسیدن به راهکار دستیابی به ساختمان های پایدار یاری رساند چرا که با توجه به آثار معماری بومی، این بناها در زمانو مکان خود به خوبی با اهداف رویکرد پایداری مطابقت می کردند. هدف این پژوهش بررسی نمودهای معماری پایدار دربافت و ابنیه تاریخی و سنتی به منظور دستیابی به راهکارها و اصولی است که بتواند در الگوهای معماری معاصر رهنمونباشد. و در این راستا روستای مسک یکی از روستاهای کوهپایه ای ایران واقع در اقلیم گرم و خشک به عنوان نمونهموردی انتخاب شده است. این پژوهش ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای به تهیه چارچوب نظری مفاهیم و اصولمعماری پایدار پرداخته است و سپس با برداشت های میدانی به بررسی معماری بافت تاریخی این روستا و اصول پایداریبه کار رفته در آن می پردازد. این مقاله، پژوهشی توصیفی_تحلیلی است. نتایج حاصل از این پژوهش گواه این است که؛سابقه هزاران ساله معماری ایران، ساده ترین و کاربردی ترین روشها را جهت فایق آمدن بر شرایط سخت و ناگواری هایاقلیمی و بهره گرفتن از توانایی و پتانسیل های محیطی را حتی در دورافتاده ترین نقاط ارایه نموده است. در این مسیر باعنایت به معیارهای تعریف شده در معماری پایدار به بررسی بافت و ابنیه روستا می پردازیم.

معماری پایدار، معماری بومی، معماری اقلیمی، روستای مسک، بیرجند