مهدی خوش برش ماسوله - دانشپژوه آموزشکده سازمان نقشه برداری کشور
سعید صادقیان - استادیار مرکز سنجش از دور و GIS دانشگاه شهید بهشتی
غلامعلی کریمی مزرعه شاهی - رییس اداره پایگاه داده توپوگرافی سازمان نقشه برداری کشور

امروزه هدف مدیریت زمین تنها به تعیین محدوده املاک و اراضی محدود نمی شود، بلکه ثبت شبکه های زیربنایی دربستر پایداری چون کاداستر ازجمله ضروریات مدیریت زمین به شمار می رود. رشد ساخت وساز در ابعاد مختلف، نیازپیاده سازی کاداستر را به بعد سوم (ارتفاع) و چهارم (زمان) ملزم می سازد. توسعه شبکه های زیربنایی شهری وساختمان سازی طی گذر زمان در شهر تهران به عنوان پرجمعیت ترین شهر ایران به سرعت رو به افزایش است، از این روارایه راهکاری بهینه جهت مدیریت زمین در این شهر احساس می شود. هدف مقاله حاضر ارایه الگویی جهت پیاده سازیکاداستر سه و چهاربعدی در ایران است. بر این اساس با مرور تجربیات کشورهای پیشتاز در این امر به ضرورت و ساختارکلی یک سیستم کاداستر چهاربعدی دست می یابیم و با بررسی ابعاد قانونی، سازمانی و فنی کاداستر چهاربعدی درکشور، نقاط ضعف و قوت این طرح را برجسته می نماییم و درنهایت با پیاده سازی یک سیستم کاداستر چهاربعدی مبتنیبر تصاویر هوایی رقومی بزرگ مقیاس در منطقه مورد مطالعه به کارایی این مدل تولید شده در کشور اشاره می کنیم.جهت تولید مدل سه بعدی از نرم افزار ArcGIS10 و به منظور ارزیابی دقت مدل تولید شده از جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) و ضریب همبستگی استفاده شده است. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان داد که دقت مولفه های X و Y به ترتیب با جذر میانگین مربعات خطا 1/474 متر و 1/453 متر و با ضریب همبستگی 99 درصد و دقت مولفه Z مدل تولید شده با جذر میانگین مربعات خطا 2/625 متر و ضریب همبستگی 73 درصد به میزان قابل توجهی به معیارهای مرجع منطبق هستند. لازم به ذکر است که معیار مرجع مسطحاتی و زمان سنجی، نقشه رقومی 1:2000 سازماننقشه برداری کشور (نقشه پایه کاداستر کشور) و معیار مرجع ارتفاعی، داده های حاصل از نقشه برداری زمینی می باشند.

مدیریت شهری، تاسیسات زیربنایی، مدلسازی سه بعدی، کاداستر سه بعدی، کاداستر چهاربعدی، ایران