دانیال جهانشاهی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت امور شهری دانشگاه فردوسی مشهد
امیدعلی خوارزمی - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد، رشته ی مدیریت امور شهری
محمد اجزای شکوهی - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد، رشته ی مدیریت امور شهری

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضع موجود شاخصهای طراحی تاثیرگذار در میزان مقبولیت سامانه ی دوچرخه های اشتراکی شهر مشهداز دیدگاه مشترکین این سامانه و همچنین ارزیابی میزان تاثیر این شاخص های پنج گانه در استفاده ی مشترکین صورت گرفته است.همچنین به دلیل وجود زمینه های رویکردی متفاوت در شهر ها و فضاهای مختلف، تحلیل میزان شکاف بین وضع موجود و میزان تاثیرشاخص های مذکور در شهر مشهد انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و با رویکرد کمی می باشد و با توجه به تعهداد کهمشترکین آن، نهایتا امکان توزیع پرسشنامه بین 82 تن از مشترکین، میسر گردید. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS انجام گرفته است و برای سنجش وضع موجود و میزان تاثیر شاخص ها از آزمون تی تک نمونه ای و برای سنجش میزان شکاف، از آزمون تیزوجی استفاده شده است. یافته ها بیانگر سطح بسیار نامطلوب در وضع موجود شاخص وجود تجهیزات مناسب و کافی دوچرخه ،سطح نامطلوب در شاخص های استحکام و دوام و مرغوبیت دوچرخه و جذابیت ظاهری دوچرخه (رنگ و طرح) و سطح نسبتا نامطلوب در شاخص های وجود سایزهای متفاوت دوچرخه در ایستگاه ها و عدم تفاوت دوچرخه ها در کیفیت و سلامت می باشد.میزان تاثیر همگی شاخص ها در سطح زیاد ارزیابی شده است که این میزان تاثیر، به ترتیب در شاخص های استحکام و دوام ومرغوبیت دوچرخه ، وجود تجهیزات مناسب و کافی دوچرخه بیشتر از سایر شاخص ها می باشد. نتایج بیانگر وجود بیشترین شکافها به ترتیب در شاخص های وجود تجهیزات مناسب و کافی دوچرخه ، استحکام و دوام و مرغوبیت دوچرخه می باشد. نهایتا بااستفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) زیر شاخص های مربوط به تجهیزات دوچرخه توسط 10 تن از کارشناسان و متخصصان اولویت بندی گردیدند که زنگ و کلاه ایمنی در اولویت قرار گرفتند. پژوهش حاضر راه حل هایی را برای تصمیم گیری مسیولانمربوطه در مورد بهبود طراحی و تجهیز دوچرخه های اشتراکی در شهر مشهد ارایه می دهد و همچنین راه را برای اجرای این طرح درشهر های دیگر تسهیل می نماید.

دوچرخه های اشتراکی، طراحی، شاخص های موثر در استفاده، تجهیزات دوچرخه، AHP، شهر مشهد