عاطفه صداقتی - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، عضو هیات علمی گروه شهرسازی، دانشگاه بجنورد
الهام پیرزاده - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، عضو هیات علمی گروه شهرسازی، دانشگاه بجنورد

کشور ایران از جمله مناطق با پتانسیل بالا از نظر حادثه خیری و مواجهشدن با بحران می باشد.بافت های فرسوده سهم قابل توجهی از پهنه ی کشوررا به خود اختصاص داده اند.این بافت ها محدوده ی آسیب پذیر شهر از نظرسوانح و مخاطرات طبیعی به خصوص زلزله می باشد.که با توجه به معیشتمیلیون ها نفر از هموطنان در آن ها لزوم آمادگی برای مقابله با بحرانهای طبیعی و نیز اقداماتی برای کاهش تاثیرات بلایای طبیعی آشکار است.اینمقاله با رویکرد توصیفی- تحلیلی- مقایسه ای از روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای و با استفاده از مدل SWOT و فرآیند سلسله مراتبی AHP تهیهو تدوین شده است.در این پژوهش به بررسی میزان تاب آوری در بافت فرسودهی ساربان محله ی بجنورد و نیز نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید های این بافتپرداخته شده است.یافته های حاصل از تحلیل مدل فوق در این پژوهش نشان میدهد که در گروه نقاط قوت، موقعیت جغرافیایی مناسب و قرارگیری محله درمرکز شهر (وزن نهایی 0.288)، وجود تعداد اندکی ساختمان نوساز و در حالساخت (وزن نهایی 0.142) به ترتیب مهم ترین نقاط قوت و وجود زیرساخت هایشهری و خطوط لوله نامقاوم (وزن نهایی 0.193)، نبود کاربری های خدماتیعمومی ایمن مانند سالن ورزشی، مسجد، بیمارستان، آتشنشانی (وزن نهایی0.127) به ترتیب مهم ترین نقاط ضعف است.در عین حال وجود جمعیت جوان ساکندر محله (وزن نهایی 0.258)، دسترسی به خیابان های اصلی شهر(وزن نهایی0.212) به ترتیب از مهم ترین فرصت های محدوده ی مورد مطالعه،همچنین وجودابنیه تخریبی با قدمت بالا (ارزش نهایی 0.212)، وجود شبکه برق رسانی باتجهیزات فرسوده و خطرزا (وزن نهایی 0.168) از جمله مهم ترین تهدید هایمحدوده مورد مطالعه به شمار می آید. تحلیل های نهایی در این پژوهش بهراهبرد های رهگشا برای اصلاح و بهبود بافت فرسوده ی ساربان محله درراستای افزایش تاب آوری منجر شده که در متن مقاله به تفصیل آمده است.

بافت فرسوده ،آسیب پذیر، سوانح، تاب آوری