مرضیه رضایی قلعه - کارشناس ارشد معماری منظر، قزوین- خیابان فردوسی شمالی
میلاد ملکی - کارشناس ارشد عمران، قزوین

در دهه های اخیر مبحث کشاورزی شهری رونق گرفته است حال آن که کشاورزی شهری از هزاران سال پیش با بافت شهرهای تاریخی ایران پیوند خورده و پایداری زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی با ارزش را شکل داده است. در طی قرن معاصر با رشد شهرها، کشاورزی شهری در مقیاس های متفاوت آن دچار آسیب فراوان گشته که این آسیب ها تهدید هایی را برای شهر ایجاد کرده اند. در شهرهای کشور ایران که جزو مناطق خشک و نیمه خشک جهان از نظر میزان بارندگی و مناطق گرمسیر کویری ازنظر میانگینی دما قرار دارد، پایداری زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی شهر بسیار مهم و حیاتی می باشد. زیرا این پایداری می توانسته ضامن سلامت محیط زیست، منبعی برای تولید غذا و حفاظات از منابع آب و خاک و سدی در برابر شرایط سخت اقلیمی باشد و با آب و هوای گرم و کم آبی شدید هماهنگی شود. شهر قزوین در حاشیه فلات ایران با تاریخ شش هزار ساله خود، از نمونه های با ارزش هماهنگی پایدار با خشکسالی و کم آبی از طریق کشاورزی شهری و باغات سنتی خود بوده است. این شهر در طول یک قرن اخیر در مسیر توسعه شهر، بخش برزگری از کشاورزی شهری و باغات سنتی خود را از دست داده و بنابراین پایداری آن با مشکلات و تهدیدهای فراوانی روبرو گشته است. هدف از انجام این پژوهش، یافتن علل تخریب باغات در سه مقیاس حومه شهری، درون شهری و کشاورزی در مقیاس خرد در طی قرن معاصر بوده و ارایه راه حل های مناسبی برای نگهداری از باغات باقی مانده و احیای بخش از میان رفته می باشد. این پزوهش بر اساس روش مطالعاتی دانشگاه کمبریج در مطالعه زیرساخت های سبز شهری انجام پذیرفته است و در نهایت تلاش گردیده تا بتوان کشاورزی شهری دیروز و چرخه های پایداری زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی آن را متناسب با نیازهای امروز، شرایط اقلیمی، کم آبی، نیازهای دنیای مدرن شهروندان تطابق و هماهنگی داد.

پایداری، محیط زیست، اجتماع، اقتصاد، بومی