محمدهادی مهدی نیا - عضو هیات علمی گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
رکسانا جوادی مقدم - کارشناس شهرسازی، دانشجو
ساناز حاجی آقاجانی - کارشناس شهرسازی، کوهسنگی، موسسه آموزش عالی حکیم نظامی، مشهد، ایران

رشد شتابان بی رویه جمعیت در شهرهای بزرگ و به تبع آن نیاز به مسکن در سطحی وسیع، از یک سو و نیز جلوگیری ازگسترش افقی شهر ها از سوی دیگر، احداث ساختمان های بلند را به عنوان راه حلی در مقابل مساله زمین ضروری ساختهاست. از طرفی تاثیر گسترده این ساختمان ها بر کالبد و فضای شهرهای امروزی غیر قابل انکار بوده، به نحوی که باعثگردیده ساختمان های بلند مرتبه از سوی متخصصان و صاحب نظران در حوزه های مختلف مورد نقد و بررسی قرار گیرد. دراین میان یکی از جنبه های اصلی تاثیرگذاری ساختمان های بلند مرتبه ، تاثیر بر سیما و منظر شهری است. چراکه ساختاین ساختمان ها در شهرهای مختلف باعث ارتقا یا کاهش کیفیت سیما و منظر شهری شده است.در این خصوص توجه به مکان یابی و استقرار، برنامه ریزی و طراحی براساس اصول و ضوابط ، هماهنگی و همجواری هایبافت پیرامون ، ایجاد فضای شهری در پیرامون با ترکیب شناسانه و محیط فعال و فراهم آوردن منظر و چشم انداز مطلوب ازجمله موارد قابل توجه در ساختمان های بلند مرتبه به لحاظ کیفیت سیما و منظر شهری است. بکارگیری فرم های ساده ومنظم علاوه بر کمک به پایداری و ایستایی ساختمان، سبب افزایش ایمنی در بناهای بلند می گردد. وجود نظم و ترکیبمناسب با ساختمان های اطراف، تقارن، تعادل و وحدت از عوامل موثر در ایجاد فرم بنا می باشد که می توان در فضای اطرافساختمان با ایجاد عمق دید نسبت به ساختمان ارتباط مطلوبی میان فرم و بیننده بوجود آورد.در این مقاله ضمن شناسایی جنبه های مختلف اثر ساختمان های بلند مرتبه مسکونی بر سیما و منظر شهری و تعریفمعیارها و زیر معیارها به ارزیابی تاثیر ساختمان های بلند مرتبه در منطقه 9 شهر مشهد (با استفاده از روش تحلیلی و تکنیکدلفی) پرداخته شده است.از نتایج این تحقیق می توان به تبیین اثرات مختلف ساختمان های بلند مرتبه بر سیما و منظر شهری مشهد و عدم توجه بهابعاد مختلف سیما و منظر شهری در مکانیابی و استقرار آنها اشاره نمود. همچنین در ادامه راه حل هایی برای ایجاد تاثیراتبهینه ساختمان های بلند مرتبه در سیما و منظر شهری ذکر شده است.

شهرسازی، بلندمرتبه سازی، سیما و منظر شهری، تکنیک دلفی، فضای شهری