آسیب شناسی حریم خانواده در معماری اسلامی-ایرانی

خانه از مهمترین و قدیمی ترین دستاورد های مادی بشر است؛ جایی که منشا بسیاری از تجربه های تلخ و شیرینانسانی است و مکانی که پایه های شخصیت و هویت افراد در آن شکل می گیرد. انسان برای رسیدن به آرامشنیازمند حریم و فضای محرمیت خانواده است. بدین ترتیب خانه باید حریمی داشته باشد که ساکنش را از دیدهشدن و شنیده شدن ناخواسته باز دارد. خانه حریم فرهنگی است که فرد را از دیگری جدا میکند و در عین حالزندگی و همزیستی او با دیگران را ممکن می سازد. مفاهیم حریم و فردیت، مفاهیم فرهنگی هستند که از فرهنگیبه فرهنگ دیگر تفاوت می کنند. در جوامعی که فردگرایی در آن رشد یافته تر است و ارزش های فردگرایانه در آنغلبه دارد، مقوله حریم خصوصی هم در معنای مکانی و هم در معنای اجتماعی آن یکی از مفاهیم کلیدی حیاتاجتماعی است. در اینگونه فرهنگ ها معماری خانه ها به گونه ای است که خانواده بتوانند در درون خانه حریمخصوصی خود را داشته باشند. در فرهنگ ایرانی، خانه محلی برای تجلی بخشیدن به ارزش های سنتی دینی وحفظ خانواده است. از این رو مفاهیم خانه و خانواده آهنگ زبان شناسانه مشترک و معانی نزدیک به هم دارند. درفرهنگ سنتی ایرانی خانه باید حریم اندرونی و بیرونی داشته باشد تا بیگانه چشمش به ناموس خانه نیفتد. اما دراین فرهنگ، مرزی میان محرمان ساکن خانه وجود ندارد. هدف اصلی این نوشتار به دست آوردن شناختی دقیق وعلمی در خصوص عوامل موثر بر تامین محرمیت عرصه خانواده از رهگذار فضاهای ورودی است.

Keywords:

آسیب شناسی , امنیت بصری , حریم خانواده , فرهنگ , محرمیت , معماری