رسول شریفی نجفی آبادی - دکتری جغرافیا، عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان، پردیس اصفهان

کبوترخانه ها شاهکار معماری کهن ایرانی هستند. این بناها به سبب چشم نوازی و زیبایی، شکوه، تنوع در فرم، هماهنگی بامحیط زیست، کاربردی بودن و مقاومت در برابر مخاطرات طبیعی اعجاب انگیزاند. کاربرد اصلی این بناها در کشاورزی بوده و با صنعتی شدن شهرها و تبدیل کاربری اراضی کشاورزی به اماکن مسکونی، تجاری و خدماتی، این سازه ها کارایی اصلی خود را از دست داده و روبه فراموشی و نابودی می روند. هدف از این پژوهش امکان سنجی تبدیل این سازه ها به محور گردشگری نوین شهر و ایجاد فضاهای تفریحی و تجاری سنتی در مجاورت آن هاست. به این منظور مجموعه برج های منحصر به فرد کبوترخانه ی صفا در شهر نجف آباد انتخاب شده و با روش مطالعه ی توصیفی- تحلیلی وگردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی به بررسی امکان سنجی اجرای این طرح پرداخته شده است. یافته های به دست آمده از پرسشنامه های نظرسنجی شهروندان موید آن است که این تغییر کاربری از لحاظ فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی- نهادی مورد تایید مردم بوده، اما از نظر زیست محیطی می تواند به چالش کشیده شود پیشنهاد می شود که با توجه به اثرات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی این کاربری، این موضوع مورد پیگیری قرار گرفته و در جهت اصلاح اثرات زیست محیطی و کالبدی آن راهکارهایی اندیشیده شود.

کبوترخانه های صفا، معماری کهن، گردشگری شهری، نجف آباد