پریسا بازدار اردبیلی - هیات علمی، پژوهشکده حمل و نقل
پیمان پژمان زاد - کارشناس ارشد راه و ترابری، پژوهشکده حمل و نقل

بهبود بهره وری به عنوان یکی از کارآمدترین روش های افزایش نرخ رشد اقتصادی مورد توجه بیشتر برنامه ریزان و سیاست گذاران در کشورهای مختلف بوده و سرمایه گذاری های بسیار زیادی را در این خصوص انجام داده اند. سرمایه گذاری در زمینه ارتقای سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه مصداقی از این قبیل اقدامات دولت ها برای ارتقای بهره وری است. فرضیه اصلی این مقاله بر این است که تحقیق و توسعه در ارتقای بهره وری بخش حمل و نقل کشور اثر مثبت و معنا داری دارد. به عبارتی در این مقاله ما به دنبال سوالات ذیل هستیم:1) آیا تحقیق و توسعه بر ارتقای بهره وری بخش حمل و نقل کشور اثر مثبت دارد 2) آیا سهم تحقیق و توسعه بر رشد بهره وری بخش حمل و نقل کشور قابل توجه است که پاسخ به این سوالات میتواند در تصمیم گیری ها به سیاست گذاران اقتصادی کمک نماید.در این مقاله، با استفاده از مطالعات صورت گرفته در ارتباط با موضوع تحقیق در داخل و خارج، مبانی نظری عوامل موثر بر بهره وری کل عوامل تولید ارایه شده و مدل نقش تحقیق و توسعه بر بهره وری بخش حمل و نقل کشور استخراج شده و در ادامه مدل ارایه شده، برآورد و نتایج تجزیه و تحلیل گردیده است. نتایج برآورد الگو با استفاده از داده های آماری سری زمانی سال های 86-1350 به روش مدل خود توضیح با وقفه های گسترده ARDL نشان میدهد در بلندمدت مخارج تحقیق و توسعه دولتی در بخش حمل و نقل کشور، نسبت شاغلان دارای تحصیلات عالی در بخش حمل و نقل و نرخ بهره برداری از ظرفیت در بخش حمل و نقل اثرات مثبت و معنا داری بر بهرهوری داشته است. همچنین متغیر روند زمانی و متغیر مجازی جنگ تحمیلی تاثیر منفی و معنا داری بر بهره وری بخش حمل و نقل داشته است.

تحقیق و توسعه، بهره وری کل عوامل تولید، بخش حمل و نقل، ARDL