محمدعلی ریاحی نظری - دانشجوی دکترای مدیریت پروژه و ساخت، دانشگاه تربیت مدرس
محمدحسین صبحیه - دکترای مدیریت پروژه و ساخت، مدیر گروه مدیریت پروژه و ساخت و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس

قبلا پروژه های عمرانی در کشورمان به روش متعارف، متشکل از سه عامل کارفرما، مشاور و پیمانکار انجام می گرفته که با مشکلات ومعضلات متعدد و افزایش ریسک کارفرما مواجه بوده است. جهت رفع مشکلات فوق در سال 1378 سازمان برنامه و بودجه و وزارت نفت ومتعاقب آن سازمان مدیریت و برنامه ریزی اقدام به معرفی و پیشنهاد روش مدیریت طرح )چهارعاملی( نمودند که سه عامل آن مشابه روشمتعارف و عامل چهارم آن مدیر طرح می باشد و از روشهای برون سپاری مدیریت پروژه است که باعث هماهنگی هر چه بیشتر بین طراحی و ساخت، انتقال تجارب اجرایی به طراحی به منظور افزایش قابلیت ساخت و مهندسی ارزش، کاهش ادعاها و اختلافات، کاهش زمان پروژه باهمپوشانی طراحی و ساخت، و نهایتا بهبود و ارتقاء سیستم متعارف و کاهش ریسکهای کارفرما می گردد. عدم برخورداری مدیر طرح ازقابلیت های لازم و همچنین عدم تعامل موثر کارفرما با وی سبب گردیده با گذشت بیش از 16 سال از ابلاغ و اجرایی شدن دستور العمل مربوط به آن، نه تنها اهداف فوق الذکر محقق نگردیده بلکه باعث ایجاد مشکلات گوناگون و جدیدی در اجرای پروژه ها شده است. این مقاله در پی آنست که صلاحیت های مورد نیاز مدیریت طرح و تعامل موثری را که می بایست بین کارفرما و مدیر طرح برقرار باشد، مشخص نموده و پیشنهاداتی جهت اصلاح سیستم فوق ارایه نماید.

مدیریت پروژه، مدیریت طرح، پیمانکار مدیریت، مدیریت ساخت، روش اجرا، سیستم انجام پروژه