محمدرضا قنبرزاده - کارشناس ارشد مشاوره خانواده
پوریا قنبرزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی

هراس اجتماعی نوعی اختلال اضطرابی است که به عنوان ترس شدید و مزمن از موقعیت هایی که باعث تحقیر و خجالت زدگی می شود. توصیف شده است ، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله فراشناختی بر علایم باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی و اعتماد شناختی پایین در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی انجام شد. این پژوهش تجربی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه شاهد اجرا شد . از میان بیماران اختلال هراساجتماعی مراجعه کننده به کلینیک های روانشناختی شهر قوچان در سال 1394 ،19 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمون ( 10 نفر) و شاهد ( 9 نفر) جایگزین شدند. پس از اجرای پیش آزمون که با استفاده از پرسشنامه سنجش علایم هراس اجتماعی و پرسشنامه فراشناخت به عمل آمد، گروه تجربی طی 8 جلسه هفتگی درمان فراشناختی ولز قرار گرفت. در حالیکه گروه شاهد مداخله دریافت نکرد. پس آزمون و پیگیری ( 3 ماه) با همان ابزار انجام گرفت.از آنجا که کسب نمره بیشتر در باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی و اعتماد شناختی پایین نشان از شدت این علا یم در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی دارد، میانگین این نمرات در گروه مداخله در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه شاهد به میزان معنی داری پایین تر بود. یافته های تحلیل کواریانس چند متغیره نشان داد که درمان فراشناختی در کاهش علایم باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی و اعتماد شناختی پایین در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی گروه آزمایش تاثیر معناداری دارد.این مداخله بر ارتقای مهار تهای انطباقی کارآمد و انعطاف پذیر از طریق فرایندهای فراشناختی و ت اثیر آن در کاهش علایم باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی و اعتماد شناختی پایین در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی تاکید می نماید.

مداخله فراشناختی، اختلال هراس اجتماعی، باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی، اعتماد شناختی پایین