سعید عدل دوست - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
اسدالله شفیع زاده - استادیار، گروه معماری، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

مکان قدسی، مکانی معنوی و الهی است؛ که هدف شکلگیری آن، متفاوت بوده و غالبا با هدف ایجادآرامش روحی، تفکر، عبادت، زیارت، شفایابی و تعالی بعد روحانی و بعد متافیزیکی انسان و ارتباط او با الوهیتو عالم بالا ایجاد می گردد. روح قدسی در بناهایی همچون مساجد، کلیساها، کنیسه ها، معابد، صومعه ها،آرامگاه ها، متجسد می شود؛ و مکانی قدسی ایجاد می گردد. مفاهیم و الگوهای آرکی تایپی (کهن الگویی)،برگرفته از اشکال و نمادهایی است که هم در طبیعت و هم در ضمیر ناخودآگاه ذهن انسان از ازل وجود داشتهاست و قدمتی همسان با آفرینش گیتی دارد؛ به این دلیل به کهن الگوها معروفند. این اشکال و نمادها همچونفرم های قدسی کاملا جهت دار و تابع تقارن و وحدت خاصی است و در هر دو اصل وحدت در کثرت مشهودمی باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش و تاثیر کهن الگوها و اشکال آرکی تایپی در شکل گیری مکان هایقدسی مانند کعبه، بیت المقدس، مساجد، کلیساها، کنیسه ها، آتشکده ها، معابد، به طور عام می باشد. روشتحقیق به صورت تحلیلی توصیفی و به صورت مقایسه ای بوده و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای استوار است.

مفاهیم، نماد، کهن الگوها، مکان قدسی، بعدروحانی