مطالعه تطبیقی کتیبه نگاری در دو مسجد شیخ لطف الله اصفهان و گوهرشاد مشهد

کتیبه ها به عنوان عناصر معنایی و تزیینی در معماری اسلامی از ابزارهای مهم درشناساندن هنر و ذوق دوره های مختلفتاریخی به شمار می آیند و به لحاظ ماهیت مکتوب خود، بیانگر ایده ها و اندیشه های هر عصراند. دو مسجد گوهرشاد مشهد وشیخ لطف الله اصفهان از جمله شاهکارهای معماری ایرانی اسلامی می باشند که از تزیینات و کتیبه های مختلفی با مضامیندینی برخوردارند که در دوره های مختلف تاریخی بارها مورد مرمت و بازسازی قرارگرفته اند.این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی تحلیل محتوی و گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای ومشاهده آثار ضمن معرفی کتیبه های این دو بنای ارزشمند به تحلیل و بررسی مفاهیم آنها پرداخته و به نحو تطبیقی به دنبال پاسخ بهاین پرسش است که این مضامین چگونه در طول زمان، همسو با گرایشات مذهبی و فرهنگی هنرمندان، دچار تغییرات کمی وکیفی شده اند بررسی ها نشان می دهند که در هر دو بنا کتیبه هایی با مضمون شیعی وجود دارد. در مسجد شیخ لطف اللهتعداد این کتیبه ها بسیار کمتر از مسجد گوهرشاد می باشد که این نشان دهنده ی توجه و علاقه زیاد هنرمندان آن زمان بهتزییناتی غیر از کتیبه نگاری می باشد. در حالی که در مسجد گوهرشاد تعداد بی شماری از کتیبه ها دیده می شود. بررسی تطبیقیکتیبه های این دو بنا روشی نو در فهم هنر دینی و تاثیر ادوار مختلف بر هنر کتیبه نگاری خواهد بود.

Keywords:

مسجد گوهرشاد مشهد , مسجد شیخ لطف الله اصفهان , کتیبه نگاری , تزیینات معماری