ابوذر اسفندیاری پور - گروه عمران، واحد مینودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مینودشت، ایران

امروزه با افزایش ارتفاع سازه ها و تخصصی شدن عملیات عمرانی، داشتن درک صحیحی از پارامترهایژیوتکنیکی خاک به منظور ساخت یک سازه ایمن و اقتصادی از اهمیت روزافزونی برخوردار می باشد. یکی ازکارآمدترین و دقیق ترین آزمایشات تعیین برجای مدول الاستیسیته خاک آزمایش پرسیومتری می باشد. امااین آزمایش علاوه بر هزینه بالا، وقتگیر بوده و از نظر اجرایی مشکل می باشد. در همین راستا در این مقالهکوشش می گردد که رابطه ای برای ارتباط نتایج آزمایش نفوذ استاندارد که بسیار سریع، کم هزینه و فراگیرمی باشد، با مقدار مدول الاستیسیته بدست آمده از آزمایش پرسیومتری خاک تعیین و ارایه گردد. به اینمنظور چندین گمانه با اعماق مختلف در ساختگاه سد نرمآب حفر گردید و در آنها آزمایش نفوذ استانداردانجام شد. پس از آن در تمامی گمانه های مطالعاتی، آزمایش پرسیومتری برای محاسبه مدول الاستیسیتهانجام شد. پس از این مرحله با انتخاب روش آماری مناسب، داده ها به منظور تعیین رابطه همبستگی موردتحلیل قرار گرفت. با توجه به جنس خاک در ناحیه مورد مطالعه دو رابطه جداگانه برای خاک ریزدانه و درشتدانه اریه گردید. نتایج بدست آمده نشان داد اگرچه که دامنه تغییرات در خاک درشت دانه بیشتر از خاکریزدانه می باشد اما برای هر دو خاک رابطه همبستگی بدست آمده معنادار می باشد. شایان ذکر است اگرچهکه استفاده از این رابطه برای تخمین مدول الاستیسیته در خاک های مشابه برای پروژه های کوچک و فازهایآغازین پروژه های متوسط و بزرگ توصیه می گردد، اما باید توجه داشت که در مواردی که این پارامتر ازاهمیت بالایی برخوردار است باید از آزمایش مستقیم پرسیومتری استفاده گردد.

آزمایش پرسیومتری، سد نرمآب، آزمایش نفوذ استاندارد، روش آماری، رابطه همبستگی