ارزیابی و تحلیل مدل رشد سکونتگاههای غیررسمی(ISGM)(مطالعه موردی: گلستان)

اسکان غیررسمی اگر چه ریشه در توسعهی برون زا و شرایط ویژهی شهر و شهرنشینی در کشور ما دارد و حداقل از نیمهی دوم سالهای دهه 1350 مسیلهی جدی کلانشهرهای ایران بوده است. اما در سالهای اخیر به شدت رشد کرده و تبدیل به معضل اصلی و غیرقابل انکار غالب کلانشهرها و شهرهای میانی کشور شده است. در این میان، ضرورت دستیابی به چشم اندازی روشن از روند رشد سکونتگاههای غیررسمی با هدف تعیین راهبردها و راهکارهای اجرایی حل مسیله، از جمله دغدغه های مهم مدیریت کلانشهرها از جمله کلانشهر تهران محسوب میشود. این امرهمچنین در غیاب برنامهریزی و کنترلهای رسمی توانسته است بدل به بخشی از راه حل اسکان کم درآمدهای شهری شده و با این نگاه گذر از آسیب به نوعی راه حل تلقی شود، اما خود موجد و موجب شماری از آسیبهای اجتماعی - اقتصادی ،کالبدی، زیست محیطی و حتی روانشناختی در ارتباط با ساکنین خود و یا مادر شهر و مجموعهی نظام شهری و شهرنشینی کشور میشود که با توجه به گسترش ابعاد آن، نیازمند بررسیهای بیشتر و تدوین و کاربست روشهای موثر و کارآمدی است که سرانجام به مهار و کنترل آن بیانجامد. این تحقیق از نوع اسنادی – تحلیلی و ماهیت آن کاربردی – نظریهای است و در پی آن است که پس از تعریف پدیده و مرور علل و عوامل شکلگیری و انواع آسیبهای ناشی از آن، پهنههای مستعد شکلگیری اسکان غیررسمی در حوزه حریم منطقه شهری تهران را با استفاده از فنآوری اطلاعات مکانیابی کرده سپس با مدلسازی رشد آتی سکونتگاههای غیررسمی و شناسایی مناطق آسیبپذیر و مستعد در حوزه حریم ، چارچوبی برای شیوه تصمیمگیری مدیریت شهری در آیندهنگری و جلوگیری از گسترش سکونتگاههای غیررسمی با استفاده از سیستم تصمیم سازی DSS( فراهم نماید. این فرآیند با استفاده از تلفیق مدل AHP وتوابع تحلیلی نرم افزار GIS در 14 حوزه آماری شهر گلستان انجام شده است که نتایج حاکی از آن است که از بین این 14 حوزه محروم حوزه های 125،123،116،115 در اولویت برنامه ریزی جهت کنترل رشد سکونتگاه های غیررسمی می باشد.