زهرا رحمت زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهر
ابراهیم اصغری کلجاهی - استادیار گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز

با گسترش شهرها و افزایش میزان ترافیک درون شهری و نیز با افزایش آلودگی های زیست محیطی، به حمل و نقل زیرزمینی (مترو) توجه بیشتری شده است. مترو از پاک ترین سیستم های حمل و نقل شهری است. قطار شهری تبریز در امتداد 4 خط اصلی در حال احداث است که بیشتر بخشهای آن تونلی است.خط 1 قطار شهری تبریز به طول حدود 17 کیلومتر از منطقه ایلگلی در جنوب شرق تبریز شروع شده و به منطقه لاله ختم میشود. محدوده مورد مطالعه حد فاصل ایستگاههای 6 تا 8 خط 1 مترو تبریز است. د ر حد فاصل ایستگاههای 6 7و تونل سازی به روش دستی و در حد فاصل بین ایستگاههای 7 با 8و ماشین حفار، انجام شده است . رسوبات این بخش از خط 1 از شن و ماسه قلوه سنگدار و قطعه سنگدار تشکیل شده است. بطورکلی حفر تونل موجب تغییر در وضعیت تنش های منطقه (به علت حذف خاک) شده و موجب بروز پدیده نشست سطحی می گردد. در این مقاله برای بررسی نشست در قسمت دستی و در قسمت ماشینی از رابطه بیشینه نشست تجربی اریلی و نیو (1982 (استفاده شده است. بر آوردها نشان می دهد که مقدار نشست در قسمت تونلهای دستی و 37 در قسمت تونلهای ماشینی 32 میلی متر می باشد.

متروی تبریز، تونل سازی، نشست سطح زمین، رابطه تجربی ارزیابی نشست