مهناز کشاورز - استادیار دانشگاه پیام نور- دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری
علیرضا سیاف زاده - استادیار دانشگاه پیام نور- دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری
ملک حمیدوند - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

هدف این نوشتار، آن است که با بررسی دیدگاههای پیرامون فضاهای شهری و فضاهای شهری پویا به تحلیل مولفهها و معیارهای موثر بر افزایش پویایی و سرزندگی فضاهای شهری در بافتهای فرسوده و ناکارآمد، بپردازد. پژوهش حاضر سعی در تحلیل مولفههای موثر در خلق فضاهای شهری پویا دارد. سوال اصلی پژوهش این است که، مولفههای اثرگذار در خلق فضای شهری پویا در محله کهنه گل کدامند روش پژوهش، توصیفی– تحلیلی میباشد. روش مطالعه موردی و زمینهای نیز به بعد مکان یعنی انتخاب محله کهنه گل مربوط میشود. با توجه به هدف پژوهش، ابتدا مفهوم فضای شهری پویا و سرزنده تبیین و در ادامه به منظور شناسایی شاخصهای ارتقاء سرزندگی و پویایی در فضای شهری، از روش تحلیلی استفاده شده است. روش گردآوری اطالعات به دو طریق بوده است. روش کتابخانهای و مطالعات میدانی. در فرایند تحلیل فضای شهری پویا نیز جهت دریافت دیدگاههای کارشناسان و مدیران بومی منطقه نسبت به شاخصها و مولفههای پویایی فضای شهری و محله مورد مطالعه، پرسشنامه ای تنظیم شد و میان آنها توزیع گردید. مولفههای پویایی فضای شهری، با توجه به دیدگاههای مطرح شده در این زمینه و بر اساس مبانی نظری و ادبیات مسیله پژوهش شناسایی و تعیین شده اند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش بیانگر آن است که مولفههایی مانند افزایش احساس امنیت ، ایجاد فضاهای امن شهری ، افزایش جریان های پیاده ، تنوع کالبدی ، افزایش تعامالت اجتماعی ساکنین به ترتیب بیشترین تاثیر را بر خلق فضاهای پویای شهری در محله کهنه گل داشته است. همچین مولفههای وجود توازن فعالیتها ، بهبود و ارتقاء مبلمان شهری ، ارتقاء هویت جمعی تاثیری متوسط در خلق فضاهای مذکور داشته اند. و در نهایت مولفههای تقویت اختالط کاربریها ، حس تعلق خاطر به محل سکونت ، ارتباط و تشریک مساعی کمترین تاثیر را در خلق فضاهای پویای شهری در محله کهنه گل داشته اند.

فضاهای شهری پویا ، مولفه های پویایی، کهنه گل، ورامین